қазрусeng
:
:
 



Қажетті сөзді теріп болғасын Тап дегенді басыңыз.

Іздеу жүргізілген соң, табылған мәтінге қатысты ескерткіштің аты, мәтіннің сол сөз табылған жолы шығады. Егер ескерткіш атын бассаңыз, сол ескеткіш туралы толық мағлұмат аласыз. Іздеу бетіне қайтып келу үшін терезенің ең жоғарғы немесе ең төменгі сол бұрышында тұрған белгілерді пайдаланыңыз.

Iздеген сөз   отырған  24 жерде кездесті
5болған екен: ұлы аты(аталығы): қаған: болған екен: сонда кері: інісі: атасы тек (сияқты): қылынбағандық (қызмет етпеген) еді: ұлы әкесі тек (сияқты): қылынбағандық (қызмет етпеген) еді: біліксіз: қаған: отырған екен: жабайы: қаған: отырған екен: бұйрығы: да: біліксіз екен: жабайы болған екен:
17атам: қаған: отырғанда: өзім: Тардұш: бүтін (халық): үсті: шад: едім: атам қаған: бірлесе: ілгері: Йасыл өзен: Шантұң: жазыққа: тие: сүңгіледіміз: кері қарай: Темір Қапығқа: тие: сүңгіледім: Көгмен: аса: Қы/рқыз: жеріне: тие: сүңгіледім:/
2Үсті/нде/: қаған: отырдым: отырғанымда: өлерменші: сағынғаныма: Түрік: бектер: бүтін (халық): иіліп: сүйініп: тосырқаған: көзі: жоғары: көрді: бұл шаққа: өзім отырып: бұнша: ауыр төрелікті: төрт бұрыштағы: бүтін (халық)ды:... еттім: Үсті көк: Тәңірі: асты: нығыз (қоңыр): Жер: қылынғанында (жаралғанда): екі ара: кісі: ұлы: қылынды (жаралды):
6қызмет етпеген еді: ұлы әкесіндей: қызмет етпеген еді: біліксіз: қаған: отырған екен: жабайы (жаман): қаған: отырған екен: бұйрығы: да: біліксіз болған екен: жабайы (жаман) болған екен: бектері: бүтін (халық)ы: түзусіз үшін: Табғач бүтін (халық): тепкісін: көрген: үшін: арбалғандығы: үшін: інілі: ( аталы:кектескені: үшін: бекті: бүтін (халық)ты:)
14қаған: ұшқанда: өзім: сегіз жаста: қалдым: ол төрелікте: үстінде: атам қаған: отырды: отырып: Түрік: бүтін (халық)ты: жекеше (жақсы): еттім: жекеше: жетілдірді: шығайды: бай: қылды: азды: өңшең көп: қылды: атам қаған: отырғанда: өзім: тегін: ерікті... Тәңірі: жарылқады: еткен екен:
36жазықданды... бергі: Табғачда: аты көсегесі: жоқ болды: Бұ жерде: маған: қарасты болды: мен өзім: қаған: отырғандығым: үшін: Түрік: бүтін (халық)ды:... қылмадым:... жерде қаз тұрғызып: Ыды басында: теріліп: ж...
14Тәңірiтек: Тәңірi: жаратқан: Түрiк: Бiлге: қаған: сап-сөзім: әкем: Түрік: Білге: /қаған:/ отырғанында: Түрік: ендігі: бектер. кейінгі: Тардұш: бектер: Күл Чұр: бастаған: Шад апыт: бектер: өңірге: Төлес: бектер: Апа Тархан....
9қаған: әкем қаған: отырғанында: төрт: бұрыштағы: бүтін (халық)ды: бұнша: еттім: бұнша: жараттым: Тәңірі: жарылқадық: үшін: өзім: қаған: отырғанымда: төрт: бұрыштағы: еттім: жараттым:... қылдым: мен: Түргеш: қағанға: қызымды: бердім: ертіп: ұлық: төрелігін: алып бердім. Түрік...
8киік жей: қоян жей: отырған едіміз: бүтін -халық: бұғағы: тоқ еді: жауымыз: тегіс: үш оқ тек еді: біз: әлсіз жемтік: едіміз: сонша отырар ерікті: Оғұз: атынан: көрік -елші келді:
7Тәңірі: қылынғанында (жаратылғанда):Ұйғыр қаған: отырған:Бөкү Ұлық қаған
8отырған:мың ? (оның): Елі үш жүз жыл: Ел тұтқан:сөйтіп: бүтін (халық)ы:барды:
11Табғачқа:өштешкен еді:Ұйғыр:қаған:он жыл:отырған:жетпіс:жыл екен
12...Табғачқа: басым көрсеткен (бейбіт еткен)Ұйғыр қаған тоқ отырған:жетпіс жыл екен:
13.де Тәңіріде ... Ұйғыр қаған: отырған:
2Өтүкен Елі: Өгүреш Елі: екі ара: отырған: суы: Селеңге: еді: сонда: ел... //......болған еді: бар еді:...
4Түрік...чақ: елу (он?) жыл: отырған: Түрік Елінде: алты: отыз (26)жасымда:... берді: сонда: бойла....
22жараттырдым: тол......//...жаулай... келген:өрен ақ бекті: қара құлықты: сол отырған: Қырғыз таман: (батыр) ер жіберді: Сіз тасындар: Чекті тасытыңдар: деген: мен тасиын: деген: Көр Бұдқа ықта:
16......Йоллұқ қаған/Торыйан қаған?/ Бұмын қаған:үш қаған отырған: екі жүз жыл отырған:
18............әкем: үлкенім:сегіз он жыл отырған:Өтүкен Елі: Өгүрес Елі: екі аралығы: Орхон: өзенде:
19............жыл отырғанда...жыл болған:атым (бас) үсті: көк Тәңірі:асты: нығыз Жер: жаңа
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.