TÜRIK BITIG
Language Committee of Ministry of Culture and Infrmation of RK
қазрусeng
Search:
Where:
Home Inscriptions Learning Dictionary Help
Site Parts
Turk Inscriptions And Manuscripts
Learn Old Turk Writings
Ethno Cultural Dictionary
Data
Help
Contact Us
Inscription Types
Orhon
Yenisei
Talas
Turfan
Altai
Kazakstan
Fergana
Resources
Signs
Dictionary
Search
Maps
Museum Exibitions
Articles
References
Font suppot
Site Map
  Search
Definitions Translations Turkic texts Transcriptions References
Көне түрiк тiлiнде:

Көне түрiк тiлiнде іздеу көне түрiк әліппесімен жасалады. Қажетті сөзді теріп болғасын Тап дегенді басыңыз.

Іздеу жүргізілген соң, табылған мәтінге қатысты ескерткіштің аты, мәтіннің сол сөз табылған жолы шығады. Егер ескерткіш атын бассаңыз, сол ескеткіш туралы толық мағлұмат аласыз. Іздеу бетіне қайтып келу үшін терезенің ең жоғарғы немесе ең төменгі сол бұрышында тұрған белгілерді пайдаланыңыз.
Ескерту: Internet Explorer броузерінен басқаны қолданушы Түрік бітік шрифтін орнатып алуы керек. Көмек бетінде қалай орнату керегін оқып алуға болады.

Таңбаны пернетақтадан тергенде, латын әріптерімен төменде көрсетілген сәйкестікті пайдаланыңыз.
B C D F G J K L N O
Q R S T U V W X Y a
b c d g i j k l m n
p q r s t u w x y z
Iздеген сөз 4 жерде кездесті
29
kisre: Teŋіri: yarïlqazu: qutum:bar üčün:ülügüm: bar üčün: ölüteči: budunïγ: tirigerü: igitim: yalaŋ budunïγ: tonlïγ: čïγaň: budunïγ: bay qïltïm: az budunïγ: üküš qïltïm: ïγar Еlligde:qa/γanlïγta: jeg qïltïm: törüt buluŋdaqï:/
кері кейін: Тәңірі: жарылқай: құтым: бар үшін: үлесім: бар үшін: өлермен: бүтін (халық)ды: тірілте: жеткіздім: жалаң бүтін (халық)ды: тонды: шығай: бүтін (халық)ды: бай қылдым: аз бүтін (халық)ты: өңшең көп қылдым: ығыр Елдікте: қа /ғандықта: жетік қылдым: төрт бұрыштағы:/
После того, с благословения Тенгри и так как на моей стороне было счастье и удача, я привел людей в чувство, которые были близки к гибели. Я дал бедным людям одежду, сделал бедных людей богатыми и небольшой народ многочисленным.
After (that), since I had fortune and since I had good luck – my Tengri was gracious! – I brought people to life, who were going to perish, and nourished them. I dressed naked people with clothes and I made poor people rich and few people numerous. I made them superior than people, who had great states and (esteemed rulers).
10
yoq: čïγaŋ: budunïg: qop: qubartïdïm: čïγaŋ: budunïγ: bay qïltïm: ne budunïγ: üküš: qïltïm: azu bu sabïmdï: іgіd barγu: Тürük: begler: budun: bunï: esidiŋ: Тürük budunïγ terip: el tutsaqïŋïn: bunta: urtum: yaŋïlïp: ölsekiŋin: yeme:
жоқ: шығай: бүтін (халық)ты: көп: құбылттым: шығай: бүтін (халық)ты: бай қылдым: неше бүтін (халық)ты: ұлғайта қылдым: айту бір ауыз бұ сап сөзімді: игі бар ғой: Түрік: бектер: бүтін (халық): бұны: естіңдер: Түрік бүтін (халық)н теріп: Ел тұтсақ оны: бұнда: ұрдым: жаңылып: өлерсің: және:
я устроил бедный и лишенный народ. Я сделал бедных людей богатыми и небольшой народ многочисленным. Мое слово благословенное. О, тюркские беки и народ, услышьте это! Чтобы объединить всех тюрков и направить страну, я оставил каменную надпись. Будучи обманутыми, вы умрете.
I changed all poor and destitute people. I made poor people wealthy and few people numerous. This word of mine is blessed! О Turkish lords and people, hear this! In order to join together all Turkish people and direct our country, I have inscribed here: Being deceived you will die.
23
kelti: budunïγ: igіdejin tijin: jїrїγaru: Oγuz: budun: tapa: ilgerü: Qïtan: Tatabï: budun tapa: bergerü: Tabγač: tapa: eki jegirmi: süledim: /süŋüš/ süŋüšdüm: аnta kisre: Teŋіri: yarïlqaduq: üčün: qutum: ülügüm: bar üčün: ölüteči: budunïγ: tirigerü: igitim: yalaŋ budunïγ: tonlïγ: qïltïmčïγaň: budunïγ: bay qïltïm:
келді: бүтін (халық)ты: игі етейін дейін: арғы қарай: Оғыз: бүтін (халық): таман: ілгері: Қытаң: Татабы: бүтін (халық) таман: бергі қарай: Табғач: таман: екі жиырма (12): сүңгіледім: / сүңгілес/ сүңгілестім (соғыс жасадым): сонда кері кейін: Тәңірі: жарылқадық: үшін: құтым: үлесім:бар үшін: өлермен: бүтін (халық)ты: тірілте: жеткіздім: жалаң бүтін (халық)ты: тонды: қылдым: шығай: бүтін (халық)ды: бай қылдым:
пришел (к нам). Чтобы поднять свой народ, я, с большой армией выступил в поход на запад против Огузского народа, в восточном направлении против Киданей и Татабов, на юг против Китая, и я сражался двенадцать раз. После этого, с благословения Тенгри и так как на моей стороне было счастье и удача, я привел людей в чувство, которые были близки к гибели. Я дал бедным людям одежду. И я сделал бедных богатыми
In order to nourish people, I, with great armies, went on campaigns twelve times, northwards against Oguz people, eastwards against the Qitan and Tatabi, southwards against Chinese, and I fought twelve times. After (that), since I had fortune and since I had good luck – my Tengri was gracious! – I brought people to life, who were going to perish. I dressed naked people with clothes and I made poor people rich
7
sabïn: almatïn: Jer sayu: bardïq: qop anta: alqïntïγ: arïltïγ: anta qalmïšï: Jer: sayu qop: turu: ölü: yorïyor erteg: Teŋіri: yarïlqadïqïn: üčün: özüm: qutum: bar üčün: qaγan: olurtum: qaγan: olurup: yoq: čïγaŋ: budunïg: qop: qubartïdïm: čïγaŋ: budunïγ: bay qïltïm: ne budunïγ: üküš: qïltïm: azu bu
сөз сабын: алмадың: жер-сайға: бардық: көп сонда: алқындық: арыдық: сонда: қалғаны: жер-сайға көп: тұра: өлі: жорыта етті: Тәнірі: жарылқадығын: үшін: өзім: құтым: бар үшін: қаған: отырдым: қаған: отырып: жоқ: шығай: бүтін (халық)ты: көп: құбылттым: шығай: бүтін (халық)ты: бай қылдым: неше бүтін (халық)ты: ұлғайта қылдым: айту бұ
который кормил вас, вы все разбежались. Мы (тюрки) ослабли. Кто выжил, тот был крайне истощен. Но Тенгри был благосклонен, и я вступил на престол. Наследуя трон, я устроил бедный и лишенный народ. Я сделал бедных людей богатыми и небольшой народ многочисленным.
who nourished you, you all took a run. We (Turks) became weak. He who survived was extremely exhausted. But Tengri was gracious and mounted me to the throne. Inheriting the throne I helped poor and deprived people. I made poor people rich and few people numerous.
The basic idea of creating the electronic historical and cultural fund was based on issue of The Oriental Studies Section of The Institute of Oriental Studies named after Suleimenov in 2005 under the govermental program "Cultural Heritage": "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Енисей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма.
Chief Editors:
doctor of history sciences Prof. M.Abuseitova
doctor of philology sciences Prof. B.Bukhatuly.
We appreciate The Director of The Institute of Oriental Studies Meruert Abuseitova for her help.


Inscriptions Learning Ethno Dictionary Dictionary Resources Search Help Contacts
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.