TÜRIK BITIG
Language Committee of Ministry of Culture and Infrmation of RK
қазрусeng
Search:
Where:
Home Inscriptions Learning Dictionary Help
Site Parts
Turk Inscriptions And Manuscripts
Learn Old Turk Writings
Ethno Cultural Dictionary
Data
Help
Contact Us
Inscription Types
Orhon
Yenisei
Talas
Turfan
Altai
Kazakstan
Fergana
Resources
Signs
Dictionary
Search
Maps
Museum Exibitions
Articles
References
Font suppot
Site Map
  Search
Definitions Translations Turkic texts Transcriptions References
Көне түрiк тiлiнде:

Көне түрiк тiлiнде іздеу көне түрiк әліппесімен жасалады. Қажетті сөзді теріп болғасын Тап дегенді басыңыз.

Іздеу жүргізілген соң, табылған мәтінге қатысты ескерткіштің аты, мәтіннің сол сөз табылған жолы шығады. Егер ескерткіш атын бассаңыз, сол ескеткіш туралы толық мағлұмат аласыз. Іздеу бетіне қайтып келу үшін терезенің ең жоғарғы немесе ең төменгі сол бұрышында тұрған белгілерді пайдаланыңыз.
Ескерту: Internet Explorer броузерінен басқаны қолданушы Түрік бітік шрифтін орнатып алуы керек. Көмек бетінде қалай орнату керегін оқып алуға болады.

Таңбаны пернетақтадан тергенде, латын әріптерімен төменде көрсетілген сәйкестікті пайдаланыңыз.
B C D F G J K L N O
Q R S T U V W X Y a
b c d g i j k l m n
p q r s t u w x y z
Iздеген сөз 8 жерде кездесті
16
törüg: qаzγanïp: uča: barmïs: аqaŋïm: qaγanqa: bašlayu: Baz qaγanïγ: balbal: tikmis: ol törüde: öze: ečüm qaγan: olurtï: ečüm qaγan: olurupan: Türük: budunïγ: ječe іtdi: іgіti: čïγaŋïγ/: bay: qïltï: azïγ: üküš: qïltï:/
төре(лік)ті: қаз тұрғызып: ұша: барды: әкем: қағанға: бастай: Баз қағанды: балбал: тіккен: ол төре(лік)те: үсті: атам қаған: отырды: атам: қаған: отырып: Түрік: бүтін (халық)ты: жекеше жақсы етті: жетілдірді: шығайды: /бай: қылды: азды: көп: қылды:/
установив свою власть, умер мой отец. Балбалы для него были начаты с балбалов Баз кагана. Мой дядя стал каганом тогда. Мой дядя продвигал Тюркский народ еще лучше. Он сделал бедных богатым, небольшой народ многочисленным.
after he had founded (such a great) empire and gained power, passed away (lit.: 'went flying'). Balbals erected for my father, the kagan, were first erected from Baz Kagan's balbals. My uncle succeeded to the throne then. My uncle, the kagan, organized and nourished Turkish people anew. He made poor people rich and few people numerous.
14
qaγan: učduqda: özüm: sekiz yašda: qaldïm: ol törüde: üze: ečüm qaγan: olurtï: olurupan: Türük: budunïγ: ječe: itdim: ječe: igti: čïγaŋïγ: bayqïltï: azïγ üküš: qïltï: ečüm qaγan: olurtïqda: özüm: tegin:/eriklig ...Teŋiri: yarïlqadï: ermiš erinč:
қаған: ұшқанда: өзім: сегіз жаста: қалдым: ол төрелікте: үстінде: атам қаған: отырды: отырып: Түрік: бүтін (халық)ты: жекеше (жақсы): еттім: жекеше: жетілдірді: шығайды: бай: қылды: азды: өңшең көп: қылды: атам қаған: отырғанда: өзім: тегін: ерікті... Тәңірі: жарылқады: еткен екен:
умер, мне было восемь лет. Мой дядя стал каганом тогда. Мой дядя продвигал Тюркский народ еще лучше. Он сделал бедных богатым, небольшой народ многочисленным. Когда мой дядя был каганом, я был... тегин... Тенгри благословил нас.
I was eight years old. My uncle succeeded to the throne then. My uncle, the kagan, organized and nourished Turkish people anew. He made poor people rich and few people numerous. When my uncle was a kagan I was …tegin… Tengri blessed us.
9
körüg: sabïntaγ: Toquz Oγuz: budun: öze: qaγan: olurtï ter: Tabγačγaru: Qunï Seŋünig: ïdmïs: Qïtañγaru: Toŋra Semig: ïdmïs: sab anča ïdmïs: azqïŋa: Türük
көрiк-елші: сөзiнде: Тоғұз Оғұз:бүтін (халық): үстi: қаған: отырды: дер: Табғачқа қарай: Құны Сеңгүндi: итерген: Қытан қарай: Тоңра Семiк: итерген: сөз сонша итерген: аз ғана: Түрiк
Слова посла такие: «Над народом Девять Огузов воссел каган. Он отправил в Табгач (в Китай) Куны Сенгуна. В Кидань отправил Тонра Семика. Он послал их со следующими словами: немногочисленные Тюрки,
The messenger’s words were as follows: “A kagan came to the throne of Nine Oguzes people. He sent Kuny Sengun to Tabgach (China). He sent Tonra Semik to Kitan. He sent them with the following words: Turks are few now,
2
... Küli Čur: tarduš: budunïγ: ïtï ayu olurtï:
...Күлі Чұр: тардұш: бүтін (халық)ды: итере басқара отырды:
... Кули-Чур властвовал над народом Тардуш.
… Kuli Chur ruled Tardush people.
12
...qaγan: inisi: El Čur: tegin: kelip: ulayu: törüt tegin: kelip: Išbara: Bilge Küli Čurïγ: yoγlatï: bedizin: bedizti: olurtï:
...қаған: інісі:Ел Чұр: тегін: келіп: ұласу: төрт тегін:келіп: Есбара: Білге Күлі Чұрды: жоқтатты: бәдізін: бәдіздетті: орнатты:
... каган, младший брат Ель Чур тегин прибыл. Четыре знатных людей справили поминки Есбары Бильге Кули Чура. Установили поминальные памятники.
…kagan, younger brother El Chur came. Four noble people held Esbara Bilge Kuli Chur’s funeral ceremony. Funeral complex was built.
6
olurtï oγulï Tarduš: yabγu Töles šad: olurtï: aqanïm: El: ...
отырды ұлы Тардұш: ЙабғұТөлес Шад: отырды:әкем: Ел...
... на царство сел. Сыновья его стали (один) - ябгу тардушей, а (другой) - шадом тёлисов. Мой отец (страной правил …) ...
... sat on the throne. His sons became Tarduš Yabγu and Töles Šad. My father El...
16
Teŋride bolmuš: /El etmiš: Bilge qa/γanïm: olurtï: El tutdï:
Тәңіріде болған:/Ел Етміш Білге: қа/ғаным: отырды:Ел тұтды:
... Мой созданный Тенгри Иль Етмиш Бильге каган сел на трон. Страной правил.
... My Tengri-born El Etmiš Bilge kagan sat (on the throne). The ruled the country.
18
Bulaqïγ: Aya: bašï: olurtï ... jerig jeg ...
Бұлақты Айа: басы: отырды ... жерді игі ...
... они сидели у истоков Булакты Айа ... землю добрую...
... they were at source Bulaqty Aya ... good land ...
The basic idea of creating the electronic historical and cultural fund was based on issue of The Oriental Studies Section of The Institute of Oriental Studies named after Suleimenov in 2005 under the govermental program "Cultural Heritage": "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Енисей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма.
Chief Editors:
doctor of history sciences Prof. M.Abuseitova
doctor of philology sciences Prof. B.Bukhatuly.
We appreciate The Director of The Institute of Oriental Studies Meruert Abuseitova for her help.


Inscriptions Learning Ethno Dictionary Dictionary Resources Search Help Contacts
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.