Iздеген сөз  6 жерде кездесті |
|---|
|
| 2 | |
| törüt: buluŋ: qop: yaγï ermis: sü sülepen : törüt: buluŋtaqï: budunïγ: qop almïš: qop baz qïlmïs: bašlïγïγ: jüküntürmüs: tizеligig: sökürmüs: ilgerü: Qadïrqan: Jïšqa tegi: keri: Temir qapïγqa tegi: qonturmus: ekin ara: |
| төрт: бұрыш: көп: жауы екен: сү(ңгілі) сүңгілетіп: төрт: бұрыштағы: бүтін (халық)ты: көп: алды: көп тыныш қылды: бастылығын: жүгіндірген: тізелігін: шөктірген (бүктірген): ілгері(алдыға): Қадырқан: Йышқа тие: кері: Темір Қапығқа тие: құндақтады (жорытқан): екі ара(сы):
|
| С четырех сторон были враги. В сражениях они покорили народы со всех четырех сторон, усмирили их. Головы имеющих заставили склониться, колени имеющих заставили преклониться! На востоке до Кадырханской черни, на западе до Железных Ворот завоевали. |
| From all four sides there were enemies. They sent there lance-bearing armies to conquer all those people in the four quarters of the world and made them still. They made bow those, who had heads and made kneel those, who had knees. To eastwards up to the Kadyrkhan mountain forests and westwards as far as the Iron Gate they went on campaign. |
| 15 | |
| qïrïq: artuqï: jeti: yolï: sülemis: jegirmi: süŋüs: süŋüsmis: Teŋіri: yarïlqaduq: üčün: elligig: elsіretmis: qaγanlïγïγ: qaγansïratmïs: yaγïγ: bazqïlmïs: tizelіgig: sükürmis: bašlïγïγ: jüküntümis: qaŋïm: qaγan ...
|
| қырық: артық: жеті: жолы: сүңгіледі: жиырма: сүңгілес (соғыс): сүңгілесті: Тәңірі: жарылқадық: үшін: Елдікті: елсіретті: қағандықты: қағансыратты: жауды: басып, басымдылық қылды: тізелікті: шөктірді: бастықты: жүгіндірді: әкем: қаған:...
|
| был в сражениях сорок семь раз и сражался в двадцати боях. По милости Тенгри, он взял царство тех, кто имел царство, и захватил каганов тех, кто имел кагана; он поработил врагов. Мощных врагов он принудил к миру. Имеющих колени заставил становиться на колени, имеющих головы заставил поклониться. Мой отец, каган, ... |
| was on campaigns forty-seven times and engaged in twenty battles. By the grace of Tengri, he took the realm of those who had had a realm, and captured the kagan of those who had a kagan; he subjugated enemies. He made powerful enemies kneel and proud ones to bow. (My father, the kagan,) |
| 18 | |
| qamïγï: bešotuz: süledimiz: üčjegirmi: süŋüšdimiz: Еlligig: elsiretdimiz: qaγanlïγïγ: qaγansïratdïmïz: tizеligig: sökürtimiz: bašlïγïγ: jöküntürtimiz: Türügeš[154] : qaγan: Türükmüz: budunmïz: erti: bilmedikin:
|
| қамтылғаны: бес отыз(25): сүңгіледіміз: үш жиырма(13): сүңгілестіміз: Елдікті: елсіреттіміз: қағандықты: қағансыраттымыз: тізелікті: шөктірдіміз: бастықты: жүгіндірдіміз: Түргеш: қаған: Түрікміз: /бүтін(халықмыз: еді: білмедіктен:/
|
| Мы вышли в поход двадцать пять раз, в них мы сражались тринадцать раз. Мы взяли царство тех, кто имел царство, и мы захватили каганов тех, кто имел кагана. Мы заставили колени имеющих преклонить колени, и голов имеющих поклониться. Тургеш каган был нашим Тюрком /народом, из-за его не понимания/ |
| We went on campaigns twenty-five times in all and we fought thirteen times. We took the realm of those who had a realm, and we captured the kagan of those who had a kagan; we made powerful enemies kneel and proud ones to bow. The Turgesh kagan (and his people) was our Turk. (Because of their unawareness and foolishness) |
|
| 3 | |
| kisi: oγulïnta: öze: ečüm apam: Bumïn qaγan: Estemi qaγan: olurmïš: olurupan: Türük: budunïŋ: Elin: törüsіn: tuta bermis: iti bermis: törüt: buluŋ: qop: yaγï ermis: sü sülepen: törüt: buluŋdaqï: budunïγ:(qop almïš: qop baz qïlmïs:)bašlïγïγ: jüküntürmüs: tizеligig:(sökürmüs: ilgerü: Qadïrqan: Jïšqa tegi: keri)
|
| кісі: ұлында: үсті: атам үлкенім: Бұмын қаған: Естемі қаған. отырды: отырып-ақ: Түрік: бүтін (халық)ын: Елін: төресін: тұта берді: жет(кіз)е: берді: төрт: бұрыш: көп: жауы екен: сү(ңгілі) сүңгілеп: төрт: бұрыштағы: бүтін (халық)ты: (көп: алды: көп басып басымдылық қылды:) бастылығын: жүгіндірді: тізелігін: /шөктірді: ілгері(алдыға): Қадырқан: Йышқа тие: кері/: |
| Предки мои Бумын каган, Истеми каган правили родом человеческим. Они правили народом законами Тюркскими, они продвигали их. С четырех сторон были враги. В сражениях они покорили народы со всех четырех сторон, усмирили их. Головы имеющих заставили склониться, колени имеющих заставили преклонить колена! На востоке до Кадырханской черни, |
| My ancestors Bumyn kagan and Istemi kagan were above these human beings. They ruled the nation by Turkic laws, they developed them. In battles they subdued the nations of all four sides of the world and suppressed them. They made those who had heads bow their heads, and who had knees genuflect them! In the east up to Kadyrkhan common people, |
| 13 | |
| jeti: yolï: sülemiš: jegirmi: süŋüš: süŋüsmiš: Teŋіri: yarïlqaduq üčün: elligig: elsіretmiš: qaγanlïγïγ: qaγansïratmïš: yaγïγ: baz qïlmïs: tizelіgig: sükürmiš: bašlïγïγ: jüküntümiš: qaŋïm: (qaγan ... törüg: qаzγanïp: uča: barmïs: )аqaŋïm: (qaγanqa: bašlayu: Baz qaγanïγ: balbal: tikmis: ...)
|
| жеті: жолы: сүңгіледі: жиырма: сүңгілес (соғыс): сүңгілесті: Тәңірі: жарылқадық үшін: Елдікті: елсіретті: қағандықты: қағансыратты: жауды: басып басымдылық қылды: тізелікті: шөктірді: бастықты: жүгіндірді: әкем: (қаған:...төре(лік)ті:қаз тұрғызып: ұша: барды: ) әкем: (қағанға: бастай: Баз қағанды: балбал: тікді:... )
|
| семь раз и участвовал в двадцати сражениях. По милости Тенгри, он взял царство тех, кто имел царство, и захватил каганов тех, кто имел кагана; он поработил врагов. Мощных врагов он принудил к миру. Имеющих колени заставил становиться на колени, имеющих голов заставил поклониться. Мой отец, каган (установив свою власть, умер. Балбалы для моего отца были начаты с балбалов Баз кагана. Когда мой отец,) |
| and engaged in twenty battles. By the grace of Tengri, he took the realm of those who had had a realm, and captured the kagan of those who had a kagan; he subjugated enemies. He made powerful enemies kneel and proud ones to bow. My father, the kagan, after he had founded (such a great) empire and gained power, passed away (lit.: 'went flying'). Balbals for my father, the kagan, were first erected from Baz Kagan's balbals. When my father died |
|
| 10 | |
| qïzïn: erteŋü: uluγ: törün: oγulïma: alï bertim: T...erteŋü: uluγ: törün: alï bertim: ...ertürtimi...bašlïγïγ: jöküntürtim: tizеligig: sökürtim: üze: Teŋiri: asïra: Jer: yarïlqaduq: üčün:
|
| қызын: ертіп: ұлық төрелігін: ұлыма: алып бердім: Тү... ертіп: ұлық: төрелігін: алып бердім: ... өткізгенім... бастыны: жүгіндірдім: тізелікті: шөктірдім.Үсті: Тәңірі: асты: Жер: жарылқадық: үшін:
|
| женил на дочери, и отдал власть моему сыну. ... отдал власть ... имеющих колени заставил преклониться, имеющих головы заставил поклониться. С благословения на верху Тенгри, внизу Земли, |
| Married to the daughter and gave the power to my son. … gave the power… those who had knees made genuflect their knees and who had heads - bow them. With the blessing of Tengri above and the Earth below, |
