|
|
Қатаң |
![](img.php?text=Q) |
![](img.php?text=x) |
![](img.php?text=k) |
![](images/long-arrow.png) | Таңба таңда |
Жіңішке |
![](img.php?text=K) |
![](img.php?text=q) |
![](img.php?text=X) |
|
Оқылуы
Жуан ![](img.php?text=Q x k) таңбалар
қазақ тіліндегі қатаң сөздерде кездесетін қ /қы/ дыбысына сәйкес.
Таңбалану мысалдары, ( ![](img.php?text=NGQ) )
қаған деген сөздегі қ,
( ![](img.php?text=LUx) ) құл деген сөздегі қ,
( ![](img.php?text=zik) ) қыз деген сөздегі қ.
Ажырату
Таңбалар бір сөзде қолданылуы мүмкін.
Ескерткіш беттерінде ![](img.php?text=Q) таңбасы ![](img.php?text=x) таңбасынан 3 есе, ![](img.php?text=k) таңбасынан 10 есе көп кездеседі.
оқ таңбасы (садақтың оғы).
![](img.php?text=k) көбінесе елдің, қаланың атауында қолданылады.
Мысалы, Қырғыз,
Құрықан деген сөз.
-
көбіне ақ немесе қа деген дыбысты береді.
-
болса, таңбасымен бірге, кейде өзі құ, қо немесе ұқ, оқ деп дыбысталады.
-
көбінесе қы немесе ық деген дыбысты беруге қолданылады.
Кейде ![](img.php?text=Q) таңбасы зы дыбысының маңайында
қазақ тіліндегі ғы дыбысына сәйкес келеді ( ![](img.php?text=zQRik) қыр ғыз, ![](img.php?text=iQUz) азы ғы).
Орны
Таңбалар сөздің басында, ортасында және соңында кездесе береді.
Транскрипция
Транскрипцияда бұл үштік латынның q әріпімен белгіленеді.
Мысалы, [qaγan]
қаған;
[qul]
құл;
[qïz]
қыз;
|
|
|
|
|
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы
"Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды.
Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.
|
|