Көне түрік бітікте «а,е,о,ұ,ө,ү,ы,і» сегіз дауысты бар. Бұл сегіз дауыстыны төрт таңбамен ықшамдап таңбалаған. Бұлар сөзді немесе сөздің жалғауларын ажыратуға қолданылған. Ал сөздің түбірлерінде өте сирек кездеседі. Мысалы,
«бар», «бер» дегенде «БР» жуан, жіңішке екі тұлғамен таңбалаған. Ал, ерін дауыстыларды
«бор, бұр» дегенде «Б-о//ұ-Р» деп, «бөр,бүр» дегенде «Б-ө/ү-Р» деп,
«быр» дегенде «Б-ы-Р» деп,
«бір» дегенде «Б-і-Р» деп таңбалаған.
Сөздің ортасында немесе сөздің соңында әсіресе жалғаулардағы дауыстылар «а/е», «о/ұ», «ө/ү», «ы/і» тұлғасында төрт қана таңбамен таңбаланған.

Дауысты дыбыстар көп таңбалана бермеген. О, Ұ, Ө, Ү дыбыстарына сәйкес дыбыстар сөздің түбірінде міндетті түрде жазылған. Ал А, Е, Ы, І дыбыстарына сәйкес таңбалар сөздің басында көп кездеспейді. Олар сөздің соңында кездеседі.
Әр таңбаның түсіндірмесі Оқылуы, Ажырату, Орны, Транскрипция деген бөліктерден тұрады.
Оқылуы деген не?
Таңбаны қазіргі қазақ тіліндегі дыбыстарға сәйкес қалай оқитынымыз түсіндіріледі.
Ажырату деген не?
Таңбаны оқып отырғанда қалай ажыратып тану керек екені айтылады.
Орны деген не?
Таңбалардың кейбірі сөздің басқы бөлігінде, кейбірі соңғы жағына жалғанып тұрады. Мұны білу таңбаны тануда көмегін тигізеді. Бұл жерде орны туралы мәлімет қорындағы жинақталған мәліметтерді статистикалық тексере отырып тұжырым жасалған.
Транскрипция
Ғылыми-зерттеулерде түрік бітікті оқуда латын әріптерімен жазылатын транскрипция пайдаланылады. Түрік бітікті зерттейтін ғылыми еңбектерді түсіне білу үшін әр таңбаның транскрипциясын білу маңызды.