Iздеген сөз  24 жерде кездесті |
|---|
|
| 11 | |
| tegip: inime: oγulïma: anča: ötüledim: qïl yorup: Elteris: qaγanqa: adïrïlmaduq: yaŋïlmaduq: Teŋіri: bilge: qaγanta: adïrïlmalïm: azmalïm: tejin: anča: ötledim: keri: barïγma: bardï: bilge: qaγanïn: budunï: ...bardï: ülügen atqa: : esig: küčüg: berti:
|
| тиiп: iнiме: ұлыма: сонша: өтiндiм: қылық жорытып (кеңес айтып): Елтерiс: қаған(нан): айрылмадық: жаңылмадық: Тәңірi: Бiлге:қаған(нан): айрылмайық: азбайық: дей: сонша: өтiндiм: керi: барығыма (барық-қа): барды: Білге қағанның бүтіні(халқы)... барды: өлеген (өлермен) аттай: iсiн: күшiн: бердi:
|
| Я просил сыновей и младших братьев. Мы посоветовались, не отказались и были верны Ильтерис кагану. Я молился, чтобы не потерять Бильге кагана и не разделиться. Обратно дошли, как смогли. Народ Бильге кагана ... как безудержные, верные лошади служили. |
| I asked my sons and younger brothers. We consulted, they did not refuse and were faithful to Elteris kagan. I preyed not to lose Bilge kagan and not to separate. We returned back as hard as we could. Bilge kagan’s people served him to the death as faithful horses. |
|
| 12 | |
| On oq: oγulum: Türügeš: qaγanta: Maqrač: tamγačï: Oγuz: Bilge: tamγačï: kelti: Qïrqïz: qaγanta: Tarduš: Ïnanču Čur: kelti: Barïq[156] : itgüči: Bediz[157] : yaratïγma: bitig taš[158] : itgüči: Tabγač: qaγan: čiqanï: Čеŋ Seŋün: kelti: |
| Он Оқ: ұлым: Түргеш: қағанда: Мақрач: таңбашы: Оғыз: Білге: таңбашы: келді: Қырғыз: қағанда: Тардұш: Інанчұ: Чұр: келді: Барық: ітгүші (жонушы): бәдіз: жаратушы: бітіктас: ітгүші(жонушы): Табғач: қаған: чықаны(жиені) : Чең Сеңүн: келді: |
| От моего народа Десяти Стрел приехали потомки, Тургеш кагана, хранители печати Макрач и Огуз Бильге. От Киргиз кагана приехал Тардуш Ынанчу Чор. Чанг Сенгун, племянник китайского Императора, прибыл, чтобы строить мавзолей, сделать скульптуры, красить и подготовить каменные надписи. |
| From my On-Ok descendants, from the Turgesh kagan, seal-keepers Maqarač and Oγuz Bilge came. From the Kirgiz kagan, Tardush Inanču Čor came. Čan Seŋün, the nephew of the Chinese Emperor, came in order to build the mausoleum, to make sculptures, to paint and to prepare inscription stone inscriptions. |
|
| 10 | |
| ölürti: uluγ: oγulïm: aγïrïp: yoq bolča: Uquγ Seŋünig: balbal: tike: bertim: men: toquz: jegirmi: yašïma: olurtïm: toquz jegirmi: jïl: qaγan: olurtïm: El tutdïm: otuz artuqï: bir: yašïma:......
|
| өлтірді: ұлық: ұлым: ауырлап: жоқ болса: Ұқұғ Сеңгүнді: балбал: тіге: бердім: мен: тоғыз: жиырма (19): жасыма: отырдым: тоғыз жиырма (19): жыл: қаған: отырдым: ел тұтдым: отыз артық: бір (31): жасыма: ...
|
| убили. Старший сын заболел и умер. Я поставил балбалы для Укуг Сенгун. В девятнадцать лет я стал каганом. Девятнадцать лет я был каганом и правил страной. Когда мне было тридцать один год... |
| Were killed. The eldest son got ill and died. I established balbals for Ukug sengun. In my nineteen I became a kagan. Nineteen years I was the kagan and ruled the country. When I was thirtyone years old… |
|
| 10 | |
| qïzïn: erteŋü: uluγ: törün: oγulïma: alï bertim: T...erteŋü: uluγ: törün: alï bertim: ...ertürtimi...bašlïγïγ: jöküntürtim: tizеligig: sökürtim: üze: Teŋiri: asïra: Jer: yarïlqaduq: üčün:
|
| қызын: ертіп: ұлық төрелігін: ұлыма: алып бердім: Тү... ертіп: ұлық: төрелігін: алып бердім: ... өткізгенім... бастыны: жүгіндірдім: тізелікті: шөктірдім.Үсті: Тәңірі: асты: Жер: жарылқадық: үшін:
|
| женил на дочери, и отдал власть моему сыну. ... отдал власть ... имеющих колени заставил преклониться, имеющих головы заставил поклониться. С благословения на верху Тенгри, внизу Земли, |
| Married to the daughter and gave the power to my son. … gave the power… those who had knees made genuflect their knees and who had heads - bow them. With the blessing of Tengri above and the Earth below, |
|
| 12 | |
| Buqa: oγulï atï |
| Бұқа: ұлы аты (ң) |
| Имя (мое) – Буга оглы. |
| (My) name is Buqa ogly (son of Buqa) |
|
| 5 | |
| tegdi: bay: bar: ertim: aγïlam: on: yïlqïm: sansïz: erti:
|
| тиді: бай: бар: едім:үйірім: он: жылқым: сансыз: еді:
|
| достигли. Я был богат. У меня было десять табунов. Лошадей (в них) было бесчисленное количество. |
| were spread. I was very rich. I had ten horse run. I had numberless horses (in them). |
| 6 | |
| inim: jeti:urum: üč: qïzïm: üč: erti: ebledim: oγulïmïn:
|
| інім: жеті:ұрпақ: үш:қызым: үш: еді:үйлендірдім: ұлдарымды:
|
| Моих младших братьев было семь. Сыновей – трое. Дочерей – трое. Сыновей своих женил. |
| I had seven younger brothers. I had three sons. I had three daughters. I settled my sons down (marry off them). |
|
| 1 | |
| Quyïda: qunčuyïm: özde: oγulïm: yïta [276] : esizime: yïta: bökümedim [277] : adïrïldïm: ekinim: qadašïm: yïta: adïrïldïm:
|
| Құзда: ханшайым: өзекте: ұлым: жетім: иесізіме: жетім: бөгеле алмадым: айырылдым:нағашым: немере ағайыным: жетім: айырылдым:
|
| У очага – жена, в степи - сын осиротели без покровителя. Не смог я остаться, потерял моих родных, осиротели, расстался (я с вами): |
| My ownerless wife at hearth and children in steps - orphans, I couldn't stay. I lost my relatives, my orphans. I parted from you. |
| 5 | |
| Teŋiri:Elimke: Qazγaqïm: oγulïm: En Oz: oγulïm: altï biŋ: yuntum:
|
| Тәңірі: Еліме: Қазғақым: ұлым: Ен Оз: ұлым: алты мың: жылқым:
|
| В моей, (хранимой) Тенгри стране сын Казгак, сын Ен Оз, шесть тысяч лошадей |
| My son Qazγaq, my son En Oz, my six thousand horses in my Tenri country, |
|
| 4 | |
| quyïda: qunčuyïmγaqa: özde oγulïmqa: adïrïldïm
|
| Құзда: ханшайымға: өзекте: ұлымға: айырылдым
|
| С женой у очага, сыновьями в степи расстался. |
| I left my wife at hearth and children in steppe. |
|
| 1 | |
| Quyïda: qunčuyïma: esizime: yïta: özde: oγulïm: adïrïldïm:yïta:
|
| құзда: ханшайым: иесізіме:жетім: өзекте: ұлым: айырылдым: жетім:
|
| Жена у очага, сын сирота в степи остались без хозяина. Потерял я вас мои сироты. |
| I left ownerless my wife at hearth, my children orphans in steppe. I lost you, my orphans. |
|
| 9 | |
| ...qara: budun: ...m:öz: oγulïm: bökmedim: |
| қара: бүтін (халық): ...: өз: ұлым: бөгеле алмадым: |
| Простой народ ... мой сын, не мог я остаться. |
| Common people ... my son, I couldn't stay. |
|
| 3 | |
| üč oγulïm: adïrïldïm: yïta bökümedim qatïγlanγïl
|
| үш ұлым: айырылдым: жетім: бөгеле алмадым: қатайындар
|
| С тремя сынами сиротами расстался. Не смог задержаться. Крепитесь. |
| I deserted my three sons-orphans. I couldn't stay . Be firm. |
|
| 1 | |
| Budunïma: oγulïma: yotuzïma |
| бүтін (халық)ыма: ұлыма: әйеліме: |
| Моему народу, сыну, жене, |
| My people, son and wife |
|
| 12 | |
| ...uš: oγulïm: jüz er: qadaš... |
| ...ш: ұлым: жүз ер: немере ағайыным:.. |
|
| 3 | |
| kičig kišim (a) tul qaldï (a) Torsuq oγulïm (a) |
| кішілік кісім тұл қалды, Торсұқ ұлым |
| О мои сыновья оставшиеся (после меня), Торсук |
|
| 19 | |
| ičikdi: šïŋаrï: budun...a: kirti: anta: yana: tüsdim: Ötüken Yïšïn: qïšladïm: yaγïda: bоšuna: bоšuna аldïm: eki oγulïma: yabγu: šad at bertim Tarduš: Töles: budunqa: bertim: ančïp: barš: yïlqa: Čеk tapa: yorïdïm: ekinti ay tört: jegirmike: Kemde:
|
| ішке енді: сыңары: бүтін (халық): ... кірді: сонда: жаңа: түстім Өтүкен: Йышыны: қыстадым: жаудан: босана: босана алдым: екі ұлыма: Йабығу: Шад ат -(атақ)бердім: Тардұш: Төлес: бүтін (халық)қа: бердім: сөйтіп: барыс: жылға: Чек таман:жорыттым: екінші ай төрт: жиырмасына: Кемде: |
| вступили (сдались) ... другая половина... Тогда я спустился снова и зимовал в Отюкеньской черни. Освободился от врага. Дал двум сыновьям титул Йабгу и Шада. Я им дал народы Тардуш и Толес. Так в год барса сделал поход в Чек. Двадцать четвертого числа второго месяца в Кем ….. |
| surrendered …the other half… I went down again then and spent winter in Otuken mob. I got free from enemy. Gave two sons the title Yabgu and Shad. I gave them the Tardush and Telis people. In the year of Leopard made a campaign to Chek. On the second month to Kem. |
|
| 3 | |
| quyda: qunčuyïmqa: oγlïmqa: |
| құзда: ханшайымға: ұлыма: |
| С моей женой у очага и сыном, |
| With my wife at hearth and my son, |
|
| 4 | |
| .... |
| ... |
|
| 2 | |
| quyda: qunčuyïmqa: üzde: oγulïma bökmedim: esizime |
| Құзда: ханшайымға: өзекте: ұлыма: бөгеле алмадым: иесіз қалды |
| С женой у очага, с сыном во дворе, не смог остаться, (они) остались без покровителя.
|
| I couldn't stay with my wife and son. |
|
| 2 | |
| tö ...... oγlïm: quydančyïm: bökmedim... |
| тө...ұлым: құздағыма: бөгеле алмадым |
| ... не смог остаться с сыновьями ... |
| ... I couldn't stay with my sons... |
|
| 1 | |
| Temir apa oγlïm(a) esiz ökinčig(e) atï Eki Qanlïŋ(a) Alïp Yerke ökinčig(e) yegitim(a) ekiz bimedimiz(e) |
