қазрусeng
:
:
 
Көне түрiк тiлiнде:

Көне түрiк тiлiнде іздеу көне түрiк әліппесімен жасалады. Қажетті сөзді теріп болғасын Тап дегенді басыңыз.

Іздеу жүргізілген соң, табылған мәтінге қатысты ескерткіштің аты, мәтіннің сол сөз табылған жолы шығады. Егер ескерткіш атын бассаңыз, сол ескеткіш туралы толық мағлұмат аласыз. Іздеу бетіне қайтып келу үшін терезенің ең жоғарғы немесе ең төменгі сол бұрышында тұрған белгілерді пайдаланыңыз.
Ескерту: Internet Explorer броузерінен басқаны қолданушы Түрік бітік шрифтін орнатып алуы керек. Көмек бетінде қалай орнату керегін оқып алуға болады.

Таңбаны пернетақтадан тергенде, латын әріптерімен төменде көрсетілген сәйкестікті пайдаланыңыз.
B C D F G J K L N O
Q R S T U V W X Y a
b c d g i j k l m n
p q r s t u w x y z
Iздеген сөз 6 жерде кездесті
9
Uquγ Seŋün: bašda: törüt: tümen: sü kelti: Tüŋker: taγda: tegip: toqïdtïm: üč tümen: süg: .......
Ұқұғ Сеңгүн: басда: төрт: түмен: сүңгі келді: Түңкер: тауда: тиіп: тоқытдым: үш түмен: сүңгі...
Укуг Сенгун выступил с четырех тысячным войском. Я их остановил в горах Тункер. Три тысячи войск...
Ukug sengun attacked with four thousands army. I stopped them in the Tunker mountains. Three thousand troops…
8
еrtim Qara: Qum:ašmïš: Kögerde: Kömür taγda: Yar ögüzde: Üč Tuγ/luγ/: // Türük budun: ...
еді Қара Құм: асқан: Көгерде: Көмір тауда: Йар өзенде: Үш Ту /лы/: Түрік бүтін(халық):...
был. Трехзнаменный Тюркский народ в горах Комиртау у реки Йар в Когере за Кара-Кумом...
was. Turkic people with three flags in the Komirtau mountains to the river Yiar in Keger behind Kara – Kum …
22
.........[Kömü]r taγda Yar ögüzde üč tuγluγ Türük budunqa anta: jetinči aj: törüt jegirmike
............Көмір тауда Йар өзенде үш тулы Түрік бүтін (халық)қа сонда: жетінші ай: төрт жиырмаға
……… На горе Комир на реке Йар Тюркскому народу с тремя знаменами четырнадцатого числа седьмого месяца …..
12
er : abqa : barmis : taγda : qamïlmis : Teŋiride : erklig : tir : anča : biliŋler : yabïz : ol.
Ер аңға барған екен. Тауда қам-бақсылық жасаған екен. Тәңіріде ерік дер. Сонша біліңдер! Жаман ол!
Говорят: муж пошел на охоту. Он шаманил в горах. Тенгри – могущий. Так знайте: это плохо.
A man went hunting. He practiced shamanism on the mountains. Tengri (Heaven) is mighty, it says. Know thus: This is bad.
51
talïm : qara : qus : men : yasïl : qaya : yaylaγïm : qïzïl : qaya : qïslaγïm : ol : taγda : turupan : meŋileyür : men : anča : biliŋler :
Жыртқыш қара құспын. Жасыл қия жайлауым. Қызыл қия қыстауым. Ол тауда тұрып қуанарымын. Сонша біліңдер!
Я – хищная черная птица. Зеленая скала – мое летнее местопребывание. Красная скала – мое зимнее местопребывание. Живя на той горе, я радуюсь. Так знайте!
I am a predatory black bird. My summer quarter is a green rock (and) my winter quarter is a red rock. I enjoy staying on the mountain. Know thus!
5
taγda: sïγun: teser:...
тауда: сиын: десе:...
если (скажут) помолись в горах ...
If they say to pray in the mountains…
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.