Iздеген сөз  17 жерде кездесті |
|---|
|
| 3 | |
| altun : qanatlïγ : talïm : qara : qus : men: tanïm : tüsi : taqï : tükemezken : taluyda : yatïpan : tapladuqumin : tutar : men : sebdüqumin : yiyür : men: antag : küčlüg : men: anča : biliŋler : adgü : ol. |
| Алтын қанатты қыран қара құспын. Тәнім түсі дағы түгеспейді. Теңізде жатып таңдағанымды ұстап мен, сүйгенімді жермін. Соншалықты күштімін. Сонша біліңдер: игі ол. |
| Я – черный орел с золотыми крыльями. Хотя я еще не окреп, ловлю на море нравящееся мне и ем мое любимое. Так я силен. Знайте так: это – хорошо! |
| I am an eagle with golden wings. Althouγh the feathers of my body are not yet fully grown, lying down by the sea, I catch what I please (and) I eat what I like. That powerful I am. Know thus: This is good. |
| 4 | |
| ürüŋ : esri : toγan : qus : men: čïntan : ïγač : üza : olurupan : meŋileyür : men : anča : biliŋler : |
| Ақшыл боз түсті сұңқар құспын мен. Чынтан ағаш үстіне отырып қуанармын мен. Сонша біліңдер. |
| Я – светлая с темными крапинами сокол. Сидя на сандаловом дереве, я радуюсь. Так знайте. |
| I am a white-spotted falcon. I enjoy sitting on a sandal-wood tree. Know thus! |
| 15 | |
| üze : tuman : turdï : asra : toz : turdï : qus : oγï : uča : aztï : kiyik : oγlï : yügürü : aztï : kisi : oγli : yoriyu : aztï : yana : Teŋiri : qutïnta : üčünč : yïlta : qop : esen : tükel : körüsmïs : qop : ögirer : sebinür : tir : anča : biliŋler : edgü : ol. |
| Үстінде тұман тұрды, астында тозаң тұрды. Құс балапаны ұшып азды (жаңылды), киік төлі жүгіріп азды (жаңылды), кісі ұлы жорытып азды (жаңылды). Және Тәңірі құтында үшінші жылда барлығы есен түгел көрісіпті. Барлығы қуанып сүйініпті. Сонша біліңдер! Игі ол! |
| Говорят: наверху была мгла, внизу был прах. Птенцы сбивались с пути на лету. Зверята (букв. оленята) сбились с пути на бегу. Сыновья людей сбивались с пути на ходу. На третий год по благодати неба все благополучно встретились снова. Все радовались и веселились. Так знайте – это хорошо! |
| The fog was hanging above (and) the dust was rising below. The young birds lost their way flying, the young deer lost their way running (and) the children lost their way walking. And again, by the grace of Heaven, they all met in the third year, safe and sound. They all rejoiced and were glad, it says. Know thus: This is good. |
| 35 | |
| er : süke : barmis : yolta : atï : armis : er : aquγu : qusqa : soqusmis : aquγu : qus : qanatiŋa : urupanïn : qalïyu : baripan : ögiŋe : aqaŋiŋa : tegürmis : ögi : aqaŋi : ögirer : sebinür : tir : anča : biliŋler : edgü : ol. |
| Ер соғысқа барыпты. (Қайтар) жолда аты арыпты. Ер аққу құсқа кезігіпті (соғысыпты). Аққу құс қанатына отырып қалықтап барып анасына, әкесіне жетіпті. Анасы, әкесі қуанып шаттаныпты дер. Сонша біліңдер: игі ол! |
| Говорят: муж отправился в военный поход. В (обратной) дороге его лошадь утомилась. Муж с птицей-лебедем повстречался. Он сел на крылья птицы-лебедя. Поднявшись ввысь вернулся к матери и отцу. Мать и отец радовались и веселились. Так знайте – это хорошо! |
| A man went to the army (in war). On (his) way (back home) his horse became tired. (Then) the man met a swan. The swan placed (him) on its wings (and) flew up with him. (Thus) it brought him to his mother and father. His mother (and) his father rejoice (and) take pleasure, it says. Know thus: This is good. |
| 43 | |
| toγan : ügüz : qusï : quslayu : barmis : utru : talïm : qara : qus : qopupan : barmis : tir : anča : bilïŋler : yablaq : ol. |
| Сұңқар-құс өзен құсын аулай барыпты. Басқа жыртқыш қара құс қалықтап барыпты дер. Сонша біліңдер. Жаман ол. |
| Говорят: сокол отправился за добычей в озеро. Другая хищная черная птица взлетела навстречу. Так знайте – это плохо. |
| A falcon went hunting river birds. (Suddenly) a predatory eagle flew up to meet it, it says. Know thus: This is bad. |
| 44 | |
| toγan : qus : Teŋiriden : qodï : tabïsγan : tipen : aqïpmïs : toγan : qus : tïrŋaqï : sučulunmis : yana : tïtïnmis : toγan : qusuŋ : tïrŋaqï : ügüsüpen : qalïyu : barmis : tabïsγan : terisi : üŋüsupen : yügürü : barmis : antag : tir : anča : biliŋler : yabïz : ol. |
| Сұңқар құс Тәңіріден (төменге) қарай «қоян» деп ағыпты. Сұңқар құс тырнағын сұқты. Қайтадан ұшқанда сұңқар құстың тырнағы ұйып қала беріпті. Қоян терісі ұйпаланып жүгіре беріпті. Солай дер. Сонша біліңдер. Жаман ол. |
| Говорят: со словом «заяц!» сокол (устремился) вниз с неба. Когти сокола вцепились (в зайца) и когда он поднялся снова ввысь, когти сокола онемели. Шкура зайца залиняла, а сам он убежал. Так знайте – это плохо. |
| A hawk, saying 'Here is a hare!', flew down from the sky (and tried to) catch it. The hawk's claws were skinned and torn. The hawk flew up and went away with its claws worn out; (and) the hare ran away with its skin torn off. Thus it says. Know thus: This is bad. |
| 51 | |
| talïm : qara : qus : men : yasïl : qaya : yaylaγïm : qïzïl : qaya : qïslaγïm : ol : taγda : turupan : meŋileyür : men : anča : biliŋler : |
| Жыртқыш қара құспын. Жасыл қия жайлауым. Қызыл қия қыстауым. Ол тауда тұрып қуанарымын. Сонша біліңдер! |
| Я – хищная черная птица. Зеленая скала – мое летнее местопребывание. Красная скала – мое зимнее местопребывание. Живя на той горе, я радуюсь. Так знайте! |
| I am a predatory black bird. My summer quarter is a green rock (and) my winter quarter is a red rock. I enjoy staying on the mountain. Know thus! |
| 56 | |
| ügriŋe : qutluγ : adγïr : men : yaγaq : ïγač : yaylaγïm : qusluγ : ïγač : qïslaγïm : anta : turupan : meŋileyür : men : tir : anča : biliŋler : edgü : ol. |
| Үйірге құтты айғырмын. Жаңғақ ағаш жайлауым, құсты ағаш қыстауым. Сонда тұрып қуанармын дер. Сонша біліңдер: игі ол! |
| Я плодородный жеребец стада. Мое летнее местопребывание (среди) ореховых деревьев. Мое зимнее местопребывание (среди) деревьев с гнездами птиц. Там живя, я радуюсь! Так знайте – это хорошо! |
| I am a stallion happy in his stud. My summer quarter is walnut trees (and) my winter quarter is nest trees. I enjoy staying there, it says. Know thus: This is good. |
| 61 | |
| turnya : qus : tüsnekiŋe : konmis : tuymatïn : tuzak(k)a : ilinmis : uča : umatïn : olurur : tir : anča : biliŋler : yabak : ol. |
| Тырна құс түстенуге қоныпты. Тоймайтын тұзаққа ілініпті. Ұша алмай отырар дер. Сонша біліңдер. Жаман ол. |
| Говорят: журавль уселся поесть. Его прицепило обжорство. Не будучи в состоянии лететь, он сидел, говорят. Так знайте – это плохо! |
| A crane settled on its dinning place. It was caught by gluttony. It sits without being able to fly, it says. Know thus: This is bad. |
| 64 | |
| kök : boymul : toγan : qus : men : körüklüg : qayaqa : qonupan : közleyür : men : yaγaqlïγ : toγraq : üze : tüsüpen : yaylayur : men : tir : anča : biliŋler : aňïγ : edgü : ol. |
| Көк боймыл сұңқар құспын. Көретін қияға қонып көздеймін. Жаңғақты тал тұғыр үстіне түсіп жайлаймын дер. Сонша біліңдер: анық игі ол! |
| Говорят: я – пегий сокол. Сидя на скале с широким обозрением, я осматриваю вокруг. Спустившись к ореховым деревьям, я провожу лето. Так знайте – это хорошо. |
| I am a gray falcon with a white neck. Sitting on a rock with a wide view, I look around. Settling down on a poplar full of nuts, I spend the summer, it says. Know thus: This is very good. |
|
| 1 | |
| ... üčin aqa beš : alqušïrdaqï begmiš .... |
| Үшін ақа беш: Алқұшырдағы бек... |
