Iздеген сөз  9 жерде кездесті |
|---|
|
| 13 | |
| jetijüzer: bolmïs: jetijüzer: bolïp: elsiremis: qaγansïramïs: budunïγ: küŋdemis: quldamïs: budunïγ: Türük: törüsün: ïčγanmïs: budunïγ: ečümаpam: törüsünče: yarаtmïs: bušγurmïs: Töles: Tarduš[148]: budunïγ: /anta itmis:/
|
| жеті жүз ер: болған: жеті жүз ер: болып: елсіреген: қағансыраған: бүтін (халық)ты: күңденген: құлданған: бүтін (халық)ты: Түрік: төресін: ішін білдірген: бүті(халық)ты: атам үлкенім: төресінше: жаратқан: босаңсыған: Төлес: Тардұш: бүтін (халық)ты: /сонда: етті:/
|
| собралось всего семьсот воинов. Когда их стало семьсот, наш (дед) старший привел в порядок и обучил народ, утративший свое государство и своего кагана. Народ, сделавшийся рабами и рабынями, упразднивший тюркские установления, привел в порядок и наставил по установлениям моих предков. Так поступили с народом Толис и Тардуш. |
| gathered together seven hundred soldiers. After they had numbered seven hundred men, he brought them to order and trained people who had lost their state and their kagan, people who had turned to slaves and servants, people who had lost the Turkish institutions, brought to order and followed the rules of my ancestors. Then he gave people Tolis and Tardush states. |
| 17 | |
| ečüm qaγan: olurtuqda: özüm: Tarduš: budun: öze: šad ertim: ečüm qaγan: birle: ilgerü: Yašïl ügüz [151] : Šantuŋ: yazïqa[152] tegi: süledimiz:
qurïγaru: Temir qapïγqa: tegi: süledimiz: Kögmen[153] : аša : Qï/rqïz :jeriŋe : tegi : süledimiz:/
|
| атам: қаған: отырғанда: өзім: Тардұш: бүтін (халық): үсті: шад: едім: атам қаған: бірлесе: ілгері: Йасыл өзен: Шантұң: жазыққа: тие: сүңгіледіміз: кері қарай: Темір Қапығқа: тие: сүңгіледім: Көгмен: аса: Қы/рқыз: жеріне: тие: сүңгіледім:/
|
| Когда мой дядя, каган, наследовал трон, я Тардуш был шадом над народом. Вместе с моим дядей, каганом, мы продолжали сражения в восточном направлении до Яшиль (Хуанхе) реки вплоть до Шантунской равнины, на западе до Железных ворот. (Мы продолжали сражения до земли Киргизов) перейдя через Когменские (горы). |
| When my uncle, the kagan, succeeded to the throne, I was šad over Tardush people. Together with my uncle, the kagan, we went on campaigns eastwards up to Green River (= Yellow River) and Shantung plain, and we went on campaigns westwards as far as the Iron Gate, (We went on campaigns up to the land of Kirgiz) beyond the Kogmen (mountains). |
|
| 12 | |
| On oq: oγulum: Türügeš: qaγanta: Maqrač: tamγačï: Oγuz: Bilge: tamγačï: kelti: Qïrqïz: qaγanta: Tarduš: Ïnanču Čur: kelti: Barïq[156] : itgüči: Bediz[157] : yaratïγma: bitig taš[158] : itgüči: Tabγač: qaγan: čiqanï: Čеŋ Seŋün: kelti: |
| Он Оқ: ұлым: Түргеш: қағанда: Мақрач: таңбашы: Оғыз: Білге: таңбашы: келді: Қырғыз: қағанда: Тардұш: Інанчұ: Чұр: келді: Барық: ітгүші (жонушы): бәдіз: жаратушы: бітіктас: ітгүші(жонушы): Табғач: қаған: чықаны(жиені) : Чең Сеңүн: келді: |
| От моего народа Десяти Стрел приехали потомки, Тургеш кагана, хранители печати Макрач и Огуз Бильге. От Киргиз кагана приехал Тардуш Ынанчу Чор. Чанг Сенгун, племянник китайского Императора, прибыл, чтобы строить мавзолей, сделать скульптуры, красить и подготовить каменные надписи. |
| From my On-Ok descendants, from the Turgesh kagan, seal-keepers Maqarač and Oγuz Bilge came. From the Kirgiz kagan, Tardush Inanču Čor came. Čan Seŋün, the nephew of the Chinese Emperor, came in order to build the mausoleum, to make sculptures, to paint and to prepare inscription stone inscriptions. |
|
| 12 | |
| budunïγ: ečüm аpam: törüsünče: yarаtmïš: bušγurmïš: Töles: Tarduš: budunïγ: anta itmis: Jabγuγ: Šadïγ: anta bermiš: berіje: Tabγač: budun: yaγï: ermiš: jïrïya: Baz qaγan: Toquz: Oγuzbudun: yaγï: ermis: (Qïrγïz: Qurïqan: OtuzTatar: Qïtaň: Tatabï: qop: yaγï: ermis: аqanïm: qaγan: bunča: ...qïrïq:artuqï:)
|
| Бүтін (халық)ты: атам үлкенім: төресінше: жаратқан: босаңсыған: Төлес: Тардұш: бүтін (халық)ты: сонда: етті: Йабғұны: Шадты: сонда берді: бергі: Табғач: бүтін (халық): жауы еді: арғы қарай: Баз қаған: Тоғұз: Оғыз бой-халық: жау: еді:(Қырғыз: Құрықан: Отыз Татар: Қытаң: Татабы: көп: жау: еді:әкем: қаған: бұнша:... қырық: артық:)
|
| Так поступил он с народом Толис и Тардуш. И дал им двух правителей, ябгу и шада. Китайские люди были нашими врагами на юге, люди Токуз(Девяти)-Огузов на севере под начальством Баз Кагана были нашими врагами. Киргизы, Куриканы, Тридцать татар, Китан и Татаби – они все были враждебны к нам. Мой отец, каган, был на сражениях сорок |
| Then he gave people Tolis and Tardush states. And gave them two rulers, a yabgu and a šad. Chinese people were our enemy in south, Tokuz-Oguz people in north with Baz Kagan on head were our enemies too. The Kirgiz, Quriqan, Otuz-Tatar, Qitaŋ and Tatabi – they all were hostile to us. My father, the kagan, was on campaigns forty-seven times |
| 15 | |
| törüt: yegirmi: yašïmqa: Tarduš: budun: öze: šad olurtum: ečüm qaγan: birle: ilgerü: Yašïl ügüz: Šantuŋ: yazïqa tegi: süledimiz: qurïγaru: Temir: qapïγqa: tegi: süledimiz: Kögmen: аša: Qï/rqïz: jeriŋe: tegi: /süledimiz: /qamïγï: beš otuz: süledimiz: üč jegirmi: süŋüšdimiz: Еlligig: elsiretdimiz: qaγanlïγïγ: qaγansïratdïmïz: tizеligig:
|
| төрт: жиырма (14): жасымға: Тардұш: бүтін (халық): үстіне: шад отырдым: атам қаған: бірлесе: ілгері: Йасыл өзен: Шантұң: жазыққа: тие: сүңгіледіміз: кері қарай: Темір: Қапығқа: тие: сүңгіледіміз: Көгмен: аса: Қырқыз: жеріне: тие: /сүңгіледіміз/ қамтылғаны: бес отыз (25): сүңгіледіміз: үш жиырма: сүңгілестіміз: Елдікті: елсіреттіміз: қағандықты: қағансыраттымыз: тізелікті:
|
| Когда мне было четырнадцать, стал шадом над народом Тардуш. Вместе с моим дядей, каганом, мы продолжали сражения в восточном направлении до Яшиль (Хуанхе) реки вплоть до Шантунской равнины, на западе до Железных ворот. Мы продолжали сражения до земли Киргизов, перейдя через Когменские (горы). Мы вышли в поход двадцать пять раз, в них мы сражались тринадцать раз. Мы взяли царство тех, кто имел царство, и мы захватили каганов тех, кто имел кагана. Мы заставили колени имеющих |
| When I was fourteen I became a šad over Tardush people. Together with my uncle, the kagan, we went on campaigns eastwards up to Green River (= Yellow River) and Shantung plain, and we went on campaigns westwards up to the Iron Gate, We went on campaigns up to the land of Kirgiz beyond the Kogmen (mountains). We went on campaigns twenty-five times in all and we fought thirteen times. We took the realm of those who had a realm, and we captured the kagan of those who had a kagan. We made |
|
| 14 | |
| Teŋіriteg: Тeŋiri: yaratmïš: Türük: Bilge: qaγan: sabїm: aqanїm: Türük: Bilge: /qaγan:/ olurtuqïnta: Türük: їmtї: begler: kisre: Tarduš: begler:
Kül čur: bašlayu: Šad apït: begler: öŋre: Töles: begler: Apa Tarqan:...
|
| Тәңірiтек: Тәңірi: жаратқан: Түрiк: Бiлге: қаған: сап-сөзім: әкем: Түрік: Білге: /қаған:/ отырғанында: Түрік: ендігі: бектер. кейінгі: Тардұш: бектер: Күл Чұр: бастаған: Шад апыт: бектер: өңірге: Төлес: бектер: Апа Тархан....
|
| Я, Тенгри-подобный и созданный Тенгри Бильге каган Тюркский. Услышьте мои слова. Когда правил мой отец Бильге каган Тюркский, вы, верховные Тюркские беки, нижние Тардушские беки, Шад-апыт беки во главе Куль Чуром, остальные Тюлес беки, Апа Тархан ... |
| I, Tengri- llike and Tengri born Bilge kagan Turkic. Hear my words. When my father, Bilge kagan Turkic, ruled, you, supreme Turk beks, lower Tardush beks, Shad – apyt beks led by Kul Chur, the rest Tyules beks, Apa Tarkhan… |
|
| 2 | |
| ... Küli Čur: tarduš: budunïγ: ïtï ayu olurtï:
|
| ...Күлі Чұр: тардұш: бүтін (халық)ды: итере басқара отырды:
|
| ... Кули-Чур властвовал над народом Тардуш. |
| … Kuli Chur ruled Tardush people. |
|
| 7 | |
| Uruŋu: jüz: bašï: Uluγ Uruŋu Töles begler oγulï: bïŋ bašï Töles Külüg Erin: Tarduš begler oγulï bïŋ bašï Tarduš Külüg: Erin: Ïšbara [s]bes bïŋ er: bašï Alip Ïšbara Seŋün Jaγlagar |
| Ұрыңғы: жүз: басы: Ұлық ҰрыңғыТөлес бектері ұлы: мың басы Төлес Күлік Ерді: Тардұш бектері ұлы мың басы Тардұш Күлік: Ерді: Ышбара бес мың ер: басы Алып Ышбара Сеңгүн Йағлақар |
| Сотник Урунгу,- Улык Урунгу, великий тысячник беков Толес - Толес Кулик Ер, великий тысячник беков Тардуш – Тардуш Кулик Ер, пяти тысячник Ишбара – могучий Ишбара Сенгун Йаглакар |
