қазрусeng
:
:
 
[kesre // kisre] кесре
«Кейінге, кейінірек жаққа».
Күлтегiн ғұрыптық кешені және бiтiктасы
4

kergek: bolmus: yoγučï: sïγïtčï: öŋre: kün: toγusïqta138 : Böküli: Čölüg el139 :Tabγač: Tüpüt140 : Apar 141 :Purum142 :Qïrqïz143 : Üč Qurïqan146 :Otuz Tatar144 : Qïtaň 145: Tatabi147 : bunča: budun: kelipen: sïγïtamïs: yoγulamïs: antïγ: külüg: qaγan: ermis: anta kisre: inisi: qaγan:

керек (қайтыс): болды: жоқтаушы: сықтаушы: өңірге (шығысқа): күн: тумысында: Бөкүлі: Шөлүк ел: Табғач-қытай: Апар: Пұрым: Қырғыз: Үш Құрықан: Отыз Татар: Қытаң: Татабы: бұнша: бүтін (халық): келіп: жылап -сықтады: жоқтады: соншалықты: атақты (көлік): қаған: еді: сонда кері (кейін): інісі: қаған:
Бiлге қаған ғұрыптық кешені және бітіктасы
23

kelti: budunïγ: igіdejin tijin: jїrїγaru: Oγuz: budun: tapa: ilgerü: Qïtan: Tatabï: budun tapa: bergerü: Tabγač: tapa: eki jegirmi: süledim: /süŋüš/ süŋüšdüm: аnta kisre: Teŋіri: yarïlqaduq: üčün: qutum: ülügüm: bar üčün: ölüteči: budunïγ: tirigerü: igitim: yalaŋ budunïγ: tonlïγ: qïltïmčïγaň: budunïγ: bay qïltïm:

келді: бүтін (халық)ты: игі етейін дейін: арғы қарай: Оғыз: бүтін (халық): таман: ілгері: Қытаң: Татабы: бүтін (халық) таман: бергі қарай: Табғач: таман: екі жиырма (12): сүңгіледім: / сүңгілес/ сүңгілестім (соғыс жасадым): сонда кері кейін: Тәңірі: жарылқадық: үшін: құтым: үлесім:бар үшін: өлермен: бүтін (халық)ты: тірілте: жеткіздім: жалаң бүтін (халық)ты: тонды: қылдым: шығай: бүтін (халық)ды: бай қылдым:
Тұнық-ұқ ғұрыптық кешені және бiтiктасы
6
бiлсе: семiз бұқа: тұралау бұқа дей: бiлмес едi дей: сонша: сақтандым: сонда кейiн: Тәңірi бiлiк берген үшiн: өзiм ғана: қаған қысдым (көтердім, еттiм): Бiлге: Тұнық-ұқ: Бойла Баға Тархан:

Bu(i)lser: semiz buqa: toruq buqa tejin: bilmez ermis tejin: anča saqïntïm: anta kisre: Teŋri bilig bertük üčün: özüm ök: qaγan qïsdïm: Bilge: Tuñuquq: Boyla Baγa Tarqan181 :

Ел Етмiш Бiлге қаған (Мойын-чұр) ғұрыптық кешенi және бітіктастары
10

tutdïm: qatunïn: anta: altïm: Türük budun: anta: ïnγaru: yoq: boltï аntа kisre: // taqïγqu: yïlqa: ...budun: ...tuyup

тұтдым: қатұнын: сонда: алдым: Түрік бүтін (халық): сонда: осылай: жоқ болды сонда кейін://тауық: жылға: ... бүтін (халық):...
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.