|
|
|
|
|
|
[ančuladï] анчұлады |
Ančulа- > анчұла-. «1.Еншілеу, иемденіп алу, 2. көзге көрсету». «Tabγač On Tutuq beš tümen sü kelti, süŋüšdümüz. Kültegin jadaγаn оplayu tegdi. On Tutuq Yorčïn yarаqlïγ eligin tutdï. Yarаqlïγdï qaγanqa ančulаdï, ol süg anta yoq qïšdïmïz – Табғаш-қытайлық Он тұтық (басқарған) бес түмен (50 мың) әскер келді. Соғыстық. Күлтегін жаяу ұмтылып тиді. Он тұтық йорчынның қару-жарақты елу әскерін тұтқындады, қару-жарақтыларын қағанға еншілеп әкелді (көрсетті). Ол әскерді сонда жоқ еттік». Махмұд Қашғаридың «Түрік тілдерінің сөздігінде» enüč> енүч «көзге түскен ақ» , enüčle> енүчле- көзге түскен ақты емдеу деп кездеседі /Divanu lugat-it –Turk. Tercumesi , I cilt, Geviren Besim Atalay , Ankara, 1986, S.299./. |
|
|
| Күлтегiн ғұрыптық кешені және бiтiктасы |
| 32 |
|
| Kültegin: jadaγаn: оplayu tegdi: On Tutuq: Yorčïn: yarаqlïγ: eligin tutdï: yarаqlïγdï: qaγanqa: ančulаdï: ol süg: anta yoq qïšdïmïz: bir otuz: jašïŋï: Čača: Sünke: süŋüšdümüz: еŋ ilki: Tadqïs Čurïŋ: boz/ atïγ: binip:tegdi: ol at anta:/
| | Күлтегін: жаяу: ұмтыла тиді: Он Тұтық: Йорчыны: жарақты: елуін тұтды: жарақтылар ды: қағанға: еншіледі: ол сүңгілі: сонда жоқ (етіп) қысдық: бір отыз (29): жасында: Чача: Сүнге: сүңгілестіміз: ең ілкі: Тадқыш Чұрдың: боз /атын мініп: тиді: ол ат сонда:/
|
|
|
|
|
|
|
|
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы
"Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды.
Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.
|
|
