TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Алдыы-Бель I (e-12) бітіктасы
Анықтама Мәтін Сурет Сызба Өлшем

Алдыы-Бель I (e-12) бітіктасы

Ескерткіш аталуы

Алдыы-Бель I, Е-12 515

Табылған жері мен cақтаулы жері

Алдыы-Бель жазығында Улуг-Хем өзенінің сол жағалауында (Эйлиг-Хем өзен сағасынан 8 км).

Ескерткіштің сипаттамасы

Жасыл түсті сланецтен жасалған бітіктас. Желмен беті қатты бұзылған. Тастың беті тегістелмеген. Төрт қатар жазу бар.

Жоғарыдан төмен жазылған. I жолдың астында таңба қашалған. Қазіргі уақытта I, IV жолдар ғана көрінеді. Ал II, III жолдар оқылмай қалған. Олардың мәтіні бұрынғы деректер бойынша беріледі. Төрт жолда барлығы 50 таңбадай болған.

Ескерткіш өлшемі

Биіктігі – 175 см, ені – 32 см

Ғылыми зерттеулері

Бітіктасты 1888 ж. Аспелин Сафьяновтың жол сілтеуі бойынша ашты.

1981 ж. Клеменц449 зерттеп, көшірмесін алды. 1965 ж. - СТЭАН қызметкерлері зерттеді (Батманов).

Толық мәтінді деректер
1.Васильев Д.Д. Памятники тюркской рунической письменности азиатского ареала. //Советская тюркология, 1976. – № 1. – С.71-81.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.