TURK BITIG

Ескерткіш аталуы

Чаа-Холь XI, Е 23 ⁵¹⁵

Табылған жері мен cақтаулы жері

Ұлық-Кемнің сол ағысы бойынша, Кемчик өзенінің сағасынан 25 км жоғарыда орналасқан Чаа-қол өзені маңындағы жазықтан бір топ бітіктастар табылған. Қазіргі уақытта ол жер Саян-Шушенск ГЭС-інің су қоймасының астында қалған. Аталмыш топ ескерткіш, Е 15-тен басқасы музейлерде сақтаулы.

Бұл бітіктастың табылған жері Ұлық-Кемнiң сол ағысы бойынша Чаа-Қол сағасынан 8 км жерде.

Ескерткіш бірінші Қызылдағы СТЭАН-ға әкелінді. 1973 ж Тува музейіне өткізілді.

Тува музейiнде сақтаулы.

Ескерткіштің сипаттамасы

Бітіктас қызыл күрең сланец тастан жасалған. Көлденең қимасы төртбұрышты болады. Беті тегістелген. Қыр жасалған. Екіге бөлініп кеткен. Желден қатты бұзылған.

4 жолдан тұратын мәтін. Бітіктастың төрт қабырғасына бір-бір жолдан қашалған. 2 жолдың астында (С.Е.Малов бойынша ⁵⁰⁸) - таңба бар.

Ғылыми зерттеулері

Сафьяновтың сілтеуімен 1888 ж Аспелин тапқан. 1889 ж Гейкел фотоға түсірген ¹²¹. Зерттеулер көбіне осы басылымға сүйенеді. Мәтіндік зерттеуін С.Е.Малов, H.N.Orkun және т.б. жасаған.

Толық мәтінді деректер

P. I - XXVI //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.

P. XXVII - XLIX //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.

P. 1 - 25 //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.

P. 26 - 48 //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.

Tab 1 - Tab 39 //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.

Tab 40 - Tab 66 //Inscriptions de l’Orkhon. Rescueillies par l’Expédition Finnoise. 1890. Et publiées par la Société Finno-Ougrienne. Helsingfors, Imprimerie de la Société de Littérature Finnoise, 1892.