TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Уйбат III (е-32) бұғытасы және мәтіні
Анықтама Мәтін Сурет Сызба Өлшем

Уйбат III (е-32) бұғытасы және мәтіні

Тарихи анықтама

VIII-IX ғ

Ескерткіш аталуы

«Уйбат ескерткіші», « Уйбат үшінші ескерткіші»

Табылған жері мен cақтаулы жері

Уйбат өзені оң жағалауы Чарков ауылы маңындағы қорғанда орнатылған.

1886 ж. Минусинск мұражайына әкелінген. Инв. № 8

Ескерткіштің сипаттамасы

Уйбат өзені маңынан бес ескерткіш табылған. Б.з.д. II мыңжылдықты орнатылған. Енисей көне түрік ескерткіштернен алғаш табылған.

Сұр құмдақтастан жасалынған. Бұғы тастың төмеңгі тұсында ежелгі антропоморфты бейнелі тастың екі беті мен қос қапталында барлығы 15 жол мәтін қашалған.

Ескерткіш өлшемі

биіктігі - 2,46 м, ені - 0,36-0,56 м, қалыңдығы - 0,15-0,56 м.

Ғылыми зерттеулері

1721-22 ж. Т.Страленберг, Мессершмидт тапқан . Мәтіндік зерттеулерін В.В.Радлов 282 , С.Е.Малов283 , Х.Н.Орхун, И.В.Кормушин284 жасады.

Қосымша мәлімет

  Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" //"Қазақстан тарихы түркі тілді деректемелерде" атты сериясы бойынша. II том. - Алматы: Дайк-пресс, 2005. - Б.184-185.

Толық мәтінді деректер
1.Васильев Д.Д. Памятники тюркской рунической письменности азиатского ареала. //Советская тюркология, 1976. – № 1. – С.71-81.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.