TURK BITIG

Ел етміш (Білге атачым) Йабғұның ғұрыптық кешенi және бiтiктастары

Ел етміш (Білге атачым) Йабғұ бітіктасының мәтіні (Қазақ тiлiнде сөзбе-сөз салыстырмасы)

n : justify;'>Ečümüz :  nmouseover="ShowContent('div104'); return true;">104   apamïznmouseover="ShowContent('div105'); return true;">105   :  Jаmïnmouseover="ShowContent('div106'); return true;">106  :  qaγan :  törüt :  buluŋuγ :  qïsmïš :  yïγmïš :  yaymïš :  basmïs :  ol qan :  yoq boltuqda :  kisre :  el yіtmіš :  ïčγanmïš :  qačšamïš 
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div104'); return true;">[104]n='right'>nmouseover="HideContent('div104'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div105'); return true;">[105]n='right'>nmouseover="HideContent('div105'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div106'); return true;">[106]n='right'>nmouseover="HideContent('div106'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

Атамыз: үлкенiмiз: Йамы: қаған: төрт: бұрыш+ты: қысты (қаған көтерілді): жиды: жаулады: басты: ол хан: жоқ болғанда: керi: ел жетiмсiредi: iшкi ордасы бүлiндi: қашып бытырады:

n : justify;'>qaγanladuq :  qaγanïn :  ïčγanï :  idmiš :  Türük budunnmouseover="ShowContent('div107'); return true;">107  :  öŋre :  kün :  toγusïqаŋanmouseover="ShowContent('div108'); return true;">108  :  kesre :  kün :  batsïqïŋa :  tegi :  berіye :  Tabγačqanmouseover="ShowContent('div109'); return true;">109  :  yarïya :  yïš qa tegi...
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div107'); return true;">[107]n='right'>nmouseover="HideContent('div107'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div108'); return true;">[108]n='right'>nmouseover="HideContent('div108'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div109'); return true;">[109]n='right'>nmouseover="HideContent('div109'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

қаған+«дағандық» (қаған еткен): қағанын: iшкi ордасы: бүлiндi: Түрiк бүтін (халық): өңiр(г)е: күн:тумысына: керi кейiн: күн:батысына: тегi: бергi (оң жаққа): Табғачқа: арғы (сол жаққа): жайсаң.. қа тегi…

n : justify;'>alp :  erіn :  balbal :  qïsdï :  Türük budun :  atï yoq :  bolu :  barmïš :  erti :  Türük budun :  jіtmezin :  tejin :  yoluq ermezin :  tejin :  öze :  Teŋіri :  ter er/mis :  .../
n : justify;'>

алып: ердiң: балбалы(н): қысты (қадады): Түрiк бүтін (халық): аты: жоқ: болып: барған: еді: Түрiк бүтін (халық): жетiмсiремесiн: дей: жолай жем болмасын: дей:үстi(ңгi): Тәңірi: деген /екен.../

n : justify;'>Qapaγan :  Elteris qaγan :  eliŋe :  qïlïntïmnmouseover="ShowContent('div110'); return true;">110  :  Еl Etmis :  yabγunmouseover="ShowContent('div111'); return true;">111  :  oγulï :  Isbara :  Tamγan Čur :  Yoγa :  inisin :  Bilge :  Isbara :  Tamγan :  Tarqan :  yumγïlïγ :  bes :  jetmis :  еčim :  Аtačïm :  
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div110'); return true;">[110]n='right'>nmouseover="HideContent('div110'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div111'); return true;">[111]n='right'>nmouseover="HideContent('div111'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

Қапаған (Қабаған): Елтерiс қаған: Елiне: қызмет еттiм: Ел Етмiш: Йабғұ: ұлы: Ысбара: Тамған Чұр: Йоға: iнiсi: Бiлге: Ысбара: Тамған:Тархан: жұмылған/жиналған/: бес: жетпiс [ке] (65): атам: Атачым:...

n : justify;'>bu :  Tabγačda :  yarïja :  at egnmouseover="ShowContent('div112'); return true;">112  Oγuz :  ara :  jeti erin :  yaγï :  bolmuš :  аqaŋïmnmouseover="ShowContent('div113'); return true;">113  :  Baγa :  Teŋіriken :  еjen :  anta :  yormuš :  isig :  küčüg :  bermiš :  ...
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div112'); return true;">[112]n='right'>nmouseover="HideContent('div112'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div113'); return true;">[113]n='right'>nmouseover="HideContent('div113'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

бұ: Табғачда(н): арғы: ат көлiктi алыста Оғұз: арасы(нда): жетi (батыр) ердiң: жауы: болды: әкем: Баға: Тәңірiкен: Ейен: сонда: жорытты: iсiн: күшiн: бердi: екен...

n : justify;'>Teŋіriken :  ke :  isig :  bertim :  tejin :  yarïlqamïš :  sad atïγ :  anta :  bermiš :  boltïqda :  Toquz :  Oγuz :  at eg :  yaγï ermiš :  bedkü :  ermiš :  Teŋіriken :  yor...
n : justify;'>

Тәңірiкен: ге: iсiн: бердiң: дей: жарылқады: шад ат/ағ/ын: сонда: берген: (кез) болғанда: Тоғыз: Оғұз: ат ег (ат көлiктi): жау едi: бедкү(ұсақ): едi: Тәңiрікен: жор...

n : justify;'>yabïz bat ben ? :  azïγ üksüg :  körüteg :  erti :  sületim :  ter ermis :  ïmtï :  beglerime :  ter ermis :  biz :  az bïz :  tejin :  alqunur :  ertimez...
n : justify;'>

жабырқаңқы бiз: азды көпке: көргендей: едi: сү(ңгi)ледiм: деген едi: енді: бектерiме: деген едi: бiз: азбыз: дей: алқынып қорқар: болмас: ...

n : justify;'>qanïm :  sad anča :  ötünmüs :  Teŋіriken :  almazun :  tejin :  ...din :  anta :  bermeziŋe :  atis ol...
n : justify;'>

әкем: шад сонша: өтiндi: Тәңрiкен: алмасын: дей: ...бүтін (халық): сонда: бермесiне: ат ес (?)бол...

n : justify;'>Qamuq :  Balïqa :  tegidim :  qonladïm :  altïm :  süsü :  kelti :  arqasïn :  yaγïdïm :  begi :  qačdï :  ...γ erti :  Tabγač :  budun :  ...atïqïdatïm :  yaγïdïm :  basdïm :  yaydïm ... bozuqunča :  
n : justify;'>

Қамұқ: Балыққа (қалаға): тидiм: дөңесiне жеттiм: алдым: сүңгiлiлерi: келдi: арқасын: жауладым: бегi: қашты: ...едi: Табғач: бүтін (халық): ...аттандым: жаудырдым: бастым: ... бұзылғанша:

n : justify;'>kelür ertimez :  ekin ara :  at eg yaγï :  bolmus :  tegim ečimin :  tejin :  saqïntïm :  Teŋіri :   bilge :  qaγanqa :  saqïnu :  іsig :  küčüg :  bersegim :  bar ermes erinč :  tegi edükün :  üčün :  ...yaγïdïm :   beke :  tegi edikim :  uruš :  qïlïp :  
n : justify;'>

келер емес: екiнiң ара(сы): ат көлiктi жау: болды: тегiм атамның: деп: сақтандым (есейдiм): Тәңірi: Бiлге: қағанға: сақтап: iсiн: күшiн: берсем: бар: болайын дептi: тигенi: үшiн: ...жауладым: берiк: тигенiм: ұрыс: қылып:

n : justify;'>tegip :  inime :  oγulïma :  anča :  ötüledim :  qïl yorup :  Elteris :  qaγanqa :  adïrïlmaduq :  yaŋïlmaduq :  Teŋіri :  bilge :  qaγanta :  adïrïlmalïm :  azmalïm :  tejin :  anča :  ötledim :  keri :  barïγma :  bardï :  bilge :  qaγanïn :  budunï :  ...bardï :  ülügen atqa :   :  esig :  küčüg :  berti :  
n : justify;'>

тиiп: iнiме: ұлыма: сонша: өтiндiм: қылық жорытып (кеңес айтып): Елтерiс: қаған(нан): айрылмадық: жаңылмадық: Тәңірi: Бiлге:қаған(нан): айрылмайық: азбайық: дей: сонша: өтiндiм: керi: барығыма (барық-қа): барды: Білге қағанның бүтіні(халқы)... барды: өлеген (өлермен) аттай: iсiн: күшiн: бердi:

n : justify;'>öze :  Teŋіri :  qan :  ülüi :  yïlqa :  jetinč ay nmouseover="ShowContent('div114'); return true;">114  :  küčlüg :  alp qaγanïmda :  adrïlu :  bardïŋïz :  Bilge :  atačïm :  yoγïŋ :  aluruγïŋï :  n :  qazγantïm :  sub jer Teŋіri :  öd ....č :  eki erür :  erti :  
n : justify;'> 
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div114'); return true;">[114]n='right'>nmouseover="HideContent('div114'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

үстi(-iңгi): Тәңірi: хан: ұлу: жылғы: жетiншi ай: күшті: алып қағаным(нан): айырыла: бардыңыз: Бiлге: Атачым: жоқтауын: алқалығын: қаз(бала)дым (қаз тұрғыздым): су жер: Тәңірi: өт(-ер шақ) ...ч: екi едер: едi:

n : justify;'>Аtačïmqa :  bitig :  tašïγ :  /Bitigledim qïldïm/ :   bеŋigü :  qaγanïm :  Atačïm :  bilge :  Atačïm :  ülü :  yïlqa :  bilge :  uluγ alp er :  edgü qannmouseover="ShowContent('div115'); return true;">115  :  atačïm :   ölti :  
n : justify;'>
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div115'); return true;">[115]n='right'>nmouseover="HideContent('div115'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

Атачымға: бiтiг: тасын: [Бiтiг/ле/дiм(жаздым)]: мәңгi(лiк): [қағаны]м: Атачым: Бiлге: Атачым: ұлу: жылғы: бiлге(бiлiктi): ұлық алып ер: игi хан: Атачым: өлдi:

Ел етміш (Білге атачым) Йабғұ. Балбал тастағы мәтін

n : justify;'>Isbara :  Tarqan :  balbalï nmouseover="ShowContent('div116'); return true;">116
none; position : absolute;z-index : 100'>ng='10' cellspacing='0' width='100%' height='100%'>nt-family : Tahoma; font-size :  10pt;'>ng='0' cellspacing='0'>n='left' hspace='0'>nmouseover="HideContent('div116'); return true;">[116]n='right'>nmouseover="HideContent('div116'); return true;">[X]
n='3'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;text-align :  justify;'>
nt-family : Tahoma; font-size :  8pt;'>

Ысбара: Тарқан: балбалы

Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


қаз	рус	eng

© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.