Iздеген сөз 19 жерде кездесті |
|
29 | |
bir yašïma: Qarluq: budun: buŋsïz erür: barur: erikli: yaγï boltï: Tamaγ ïduq: bašda: süŋüšdüm: Qarluq: budunïγ: ölürtim: anta altïm: ...dïm: Basmïl: ...edü...Qarluq: budun: tеrilip: kelti: ...sančdïm: ölürtim: Toγuz Оγuz: meniŋ: budunïm: erti: Тeŋiri: Jer: bulγaqïn: üčün:ödiŋ..... |
бір (31)жасыма: Қарлұқ: бүтін (халық): мұңсыз еріп: барып: ерікті: жау болды: Тамағ Ыдұқ: басында: сүңгілесдім: Қарлұқ: бүтін (халық)ды: өлтірдім: сонда алдым: ...дым: Басмыл: ...игі...Қарлұқ: бүтін (халық): теріліп: келді:...шанышдым: өлтірдім: Тоғыз Оғыз: менің: бүтін (халық)ым: еді: Тәңірі: Жер: бұрқағы: үшін: өті...?
|
В тридцать один год, мои подданные Карлуки стали моими врагами. Я сразился с ними у истока Тамаг. Тогда я убил много Карлуков, захватил их. Басмыл... добрый ... Карлуки собрались (и оказали сопротивление). ... вонзил копьем, убил. Девять Огузов были моим народом. Так как Тенгри и земля пришли в беспорядок, |
My subjected Karluks became my enemies. I fought with them at Tamag. I killed a lot of Karluks then and captured them. Basmyl … kind… Karluks gathered and resisted. … thrusted, killed. Nine Oguzes were my people. As Tengri and the earth came to disorder, |
|
2 | |
toγusїqїŋa: birgerü: kün: ortusїŋaru: qurїγaru: kün: batїsїqїna: jїrїγaru: tün: ortusїŋaru: аnta: ičreki: budun: qop: maŋa: ükü erür erti: anča: budun qop:etdim: ulamtї: aňїγ yoq: Türük: budun: Őtüken: yїš: olursar: elte: buŋ yoq: іlgerü: Šantuŋ: yazїqa tegi: süledim: Taluyqa: kičig: tegmedim: birgerü: Toquz:/
|
(тоғысу) тумысына: бергi (оң жақ ): күн: ортасына (қарай) керi қарай: күн: батысына: арғы(сол қол ) қарай: түн: ортасына (қарай): cонда: (осы) iшіндегі: бүтін халық: көбі(қобы): маған: тобымен өңшең ерген: сонша: бүтін- халық: (қобы) көп: еттiм: ұласқанда: анық жоқ: Түрiк: бүтін( халық): Өтүкен: Йышында: отырса: Елде: мұң жоқ: ілгерi: Шаңтұң: жазығына тие: сүңгiледiм: Теңiзге: кiшiк: тимедiм: бергi (оң жаққа) қарай: Тоғыз:
|
на юге к полудню, на западе к закату, и на севере к полуночи (послушайте это)! Я сделал Вас больше. Нет фальши в этих словах. Если тюрками правит каган из горы Отюкэнь нет грусти и печали в стране . Я прошел с войском на востоке до Шаньдунской равнины. Почти достиг моря. Я прошел войском на юге до Токуз- |
In the south to the midday,in the west to the sunset, in the north to the midnight (listen to it)! I made you more. Therу are no falseness in these words. If kagan from the Otuken mountain rules the Turks there will not be troubles in the country. I went with my army in the east to Shandun plain. I nearly reached the sea. I went with my army in the south to Tokuz - |
|
6 | |
sü yorïdï: özümin öŋre: bïŋa:bašï: ïtï: Kejrede: öŋden: yantïčïmda: //...qoŋluγ: toqluγ.........
|
сүңгі (әскер)жорытты: өзімді өңірге: мыңның: басы: етті: Кейре (өзен)де: өңден: жанысып келгенде: ... қойлық: тоқтық:..... |
отправил войска. Меня назначил Тысячником. В (реке) Кейре когда напали враги с юга... овец ... |
sent the army. I was appointed Thousender. In the Keire (river) when enemies attacked from the south … my father … |
9 | |
Ozmïš Tegin: qan bolmïš: qoň yïlqa: yorïdïm: екіnti: süŋüs…/ altïnč/ // ay altï yaŋïqa: toqïtdïm......... |
Озмыш Тегін: хан болған: қой жылға: жорыттым: екінші: сүңгілес (соғыс):... /алтыншы///ай алты жаңасына тоқытдым:... |
В год Овцы, когда Озмыш Тегин стал ханом, я отправился во второй поход ... к шестому месяцу... |
in the year of Aries, Ozmysh Tegin became khan, I went on the second campaign… to the sixth month… |
26 | |
anta: toqïdïm: anta: yanï: tüsdim: Čіk budunïγ: bïŋam süre: kelti: ...Tez bašï: čïtïmïn yayladïm: yaqa: anta: yaqаladïm: Čіk budunqa: tutuq bertim: Іš barïš: Tarqad: anta: anča oldum: ...antа: er kеlti: Qazluq költe:
|
сонда: жеңдім: сонда: жаңа түстім: Чек бүтін (халық)ты: мыңдығым сүрте: келді: ...Тез басы: чытымды (құрылыс): жайладым: жағасын (шетін)сонда жағаластырдым: Чек бүтін (халық)қа: Тұтық бердім: Ыс Барыс: Тархат: сонда: соншалықты болдым: ...сонда: ер келді. Қазлұқ көлде:... |
поразил. Тогда вышел. Народ Чеков .... У истоков Тез я велел построить чыт (каменные сооружения), оградил его. Я дал Тутука народу Чек (чтобы управлять ими). Я был Ыс Барыс Тархатом. ... тогда пришел воин... На озере Казлук |
bit. Cheks people went out. At Tez I odered to build chyt (stone errections), fenced it. I gave Tutuq to Chek people. I was Ys Barys Tarkhan… then a warrior came… On the lake Kazluq… |
39 | |
...yayladïm: ......tabγ ačqanï: ...tezipbermiš: ...oγulïn: qotïdïm: ...budun...toqïdïm anta olurup: ebiŋe: іtim: qut yaratïγ: tuγun:
|
...жайладым... ...Табғач-Қытай ханы... тежей берген:...ұлын: қойдым: ...бүтін (халық)... жеңдім сонда отырып: үйіне: жібердім: құт жаратқан: туын: |
...провел лето. ... хан Табгачей (Китая) ... задерживал ... поставил сына... народ ... покорил. Тогда я их отправил домой. Их благословенное знамя |
…spent summer… Tabgaches’ (China) khan…detained…put his son… people…conquered. I sent them home then. Their gracious flag |
|
1 | |
Er erdemi Toquz Tadbuz erdemig keñ oqïm /?/
|
Ер ерлігім тоғыз Тадбұз ерлігімді ... қоныстас -руым \?\
|
Доблесть мужа-воина Девять Тадбузов геройство ... соседи родственники(?) |
I served bravely for nine Tadbuz ... my neighbors... |
|
6 | |
Toquz: elig yašda: toquz altmïš er ölürmiš: er bašïŋ on: ölürti: bilge yïta |
Тоғыз: елу жаста: тоғыз алпыс ер өлтірген:Ер басы он: өлтірді: білге жетім
|
В сорок девять лет убил шестьдесят мужей, десяти предводителей убил. Мудрый осиротел. |
He killed sixty men and ten leader in his forty nine. The wise man become an orphan. |
|
29 | |
oyma : er : oγlanin : kisisin : tutuγ : urupan : osïč : oyγalï : barmis : oγlïn : kisisin : utuzmaduq : yana : toquz on : bos : qoň : utmis : oγlï : yutuzï : qop : ögirer : tir : anča : biliŋler : edgü : ol. |
Ойын (құмар) еркек ұлын, кісісін тұтқын (бәске) ұрып ойнағалы барды. Ұлын, кісісін ұтылмады. Қайта тоқсан бас қой ұтты. Ұлы мен әйелі көп қуанды дер. Сонша біліңдер! Игі ол! |
Говорят: азартный мужчина играл поставив на кон своего сына и слуг. Он не потерял сына и слуг. Более того, он выиграл девятьсот овец. Говорят, его сын и жена были счастливы. Так знайте – это хорошо. |
A reckless man went gambling betting his son and men. He didn’t loose his son and men. Moreover he won ninety sheep. His son and wife were happy (for that), is says. Know thus: This is good. |
50 | |
tïγ : at : qudruqïn : tügüp : tigret : yazïγ : qodï : yadïrat : toquz : qat : üčerigüŋ : topu olγanča : teritzün : tir : anča : biliŋler : yabaq : ol. |
Тоқ? атты құйрығын тігіп тура жазыққа қой. Жауыр ат тоғыз қат үш ерің? топталғанша терлесін дер. Сонша біліңдер: жаман ол! |
Говорят: подвяжи хвост доброй лошади и дай ей скакать по полю. Гони ленивую лошадь пока девять рядов потника под седлом не вспотеет. Так знай – это плохо. |
Tie up the fat horse’s tail into a knot and make it run on the field; make the jade horse run until it its nine shabracks on the saddle be sweated, it says. Know thus: This is bad. |
60 | |
toquz : arlï : sïγun : kiyik : men : bedüz : tiz : üze : ünüpen : möŋreyür : men : üze : Teŋiri : esidti : asra : kisi : bilti : antaγ : küčlüg : men : tir : anča : biliŋler : edgü : ol. |
Тоғыз айыр мүйізді киікпін. Бәдіз тізе үстіне мініп мөңірермін. Үстіде Тәңірі естіді, астыда кісі білді. Сондай күштімін мен дер. Сонша біліңдер: игі ол! |
Говорят: я марал-олень с ветленными на девять рогами. Встав на красивые колени, я мычу. Вверху слышал Тенгри. Внизу узнал человек. Так я силен! Так знайте – это хорошо! |
I am a deer with a nine-branched horn. Rising on my big (and) powerful knees, I bellow. Heaven above heard it (and) men below realized it. That powerful I am, it says. Know thus: This is good. |
|
12 | |
...re: Tabγačqa: bazlanmïš Ujγur qaγan toq olurmïs: jetmiš jïl ermiš:
|
...Табғачқа: басым көрсеткен (бейбіт еткен)Ұйғыр қаған тоқ отырған:жетпіс жыл
екен:
|
... Они усмирили Табгачей (Китай). Семьдесят лет жили в достатке при Уйгур кагане ... |
... They suppressed Tabgač (China). They lived in prosperity seventy years under Uigur kagan. |
|
4 | |
tutuq Bozač tutuq erd- |
Тұтұқ, Бозачы Тұтұқ, Ер |
Тутук Бозачы Тутук Ер |
5 | |
e Bürüt : tutuq : Altun t- |
Бөрүт Тұтұқ, Алтын Т- |
Борут Тутук Алтын Т- |
7 | |
üze Apa tutuq : ol atï qamï- |
үстінде Апа Тұтұқ. Ол аты және бар- |
наверху Апа Тутук, конное |
|
1 | |
törtinči : ay toquz : otuz : Q- |
|
2 | |
...Künč Tutuq |
Күнч Тұтық |
... правитель Кунч... |
...The lord Künč... |