TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Iздеу
Анықтамадан Мәтіннен Түрік бітіктен Транскрипциядан Сілтемеден
Көне түрiк тiлiнде:

Көне түрiк тiлiнде іздеу көне түрiк әліппесімен жасалады. Қажетті сөзді теріп болғасын Тап дегенді басыңыз.

Іздеу жүргізілген соң, табылған мәтінге қатысты ескерткіштің аты, мәтіннің сол сөз табылған жолы шығады. Егер ескерткіш атын бассаңыз, сол ескеткіш туралы толық мағлұмат аласыз. Іздеу бетіне қайтып келу үшін терезенің ең жоғарғы немесе ең төменгі сол бұрышында тұрған белгілерді пайдаланыңыз.
Ескерту: Internet Explorer броузерінен басқаны қолданушы Түрік бітік шрифтін орнатып алуы керек. Көмек бетінде қалай орнату керегін оқып алуға болады.

Таңбаны пернетақтадан тергенде, латын әріптерімен төменде көрсетілген сәйкестікті пайдаланыңыз.
B C D F G J K L N O
Q R S T U V W X Y a
b c d g i j k l m n
p q r s t u w x y z
Iздеген сөз 5 жерде кездесті
13
Kültegin: qoň: jïlqa: jeti: jegirmeke: učdï: toquzïnčï ay: jeti otuzqa: yoγ: ertürtümüz: barïqïn: bedizin: bitig tašïn: bičin jïlqa: jetinč ay: jeti otuzqa: quplatïmïz: Kültegin: özі qïrq: artuq: jiti yašïn: boltït: taš /barïqïn/: bunča: bedizčig: tuyγun: El teber: kelürti:
Күлтегін: қой: жылғы: жеті: жиырмаға: ұшды: тоғызыншы ай: жеті отызға: жоқтау: жосынын жасадық: барығын: бәдізін: бітіктасын: мешін жылғы: жетінші ай: жеті отызға: тұрғыздық: Күлтегін: өзі қырық: артық: жеті жасында: болған-ды: бас барығын: бұнша: бәдізшік: тұйғын: Елбетер: келтірті:
Культегин скончался (букв.: 'улетел к Тенгри') в семнадцатый день Года Овцы. Мы провели (его) похороны в двадцать седьмой день девятого месяца. Мы закончили его мавзолей, статуи и картины, и его камень надписи в двадцать седьмой день седьмого месяца, в Году Обезьяны. Культегин был в возрасте сорок семь. Туйгун Ельтебер привел всех этих скульпторов и живописцев.
Kultegin passed away (lit.: 'flew away to Tengri') on the seventeenth day of the Sheep Year. We held (his) funeral on the twenty-seventh day of the ninth month. We finished his mausoleum, the statues and paintings, and his inscription stone on the twenty-seventh day of the seventh month, in the Monkey Year. Kultegin was at age of forty-seven. The Tuyγun Elteber brought all of these sculptors and painters.
11
bunta: urtum: neŋ neŋ: sabïm: erser: beŋgü: tašqa: urtum: aŋar körü: biliŋ: Тürük amtï: budun: begler: bödüke: körügme: begler gü: yaŋïltïčïsïn: men: b/eŋgü: tašqa: urtum: /Tabγač: qaγanta: bedizči: kelürtüm: bediztim: meniŋ: sabïmïn: sïmdï:
бұнда: ұрдым: не ненің: сап сөзім: болса: мәңгі: тасқа: ұрдым: содан көре: біліңдер: Түрік енді: бүтін (халық): бектер: бұ өтерге: көруші:бектер ше: жаңылғандарың: мен: м/әңгі тасқа: ұрдым/ Табғач-қытай:қағанда: бәдізші: келтірдім: бәдіздеттім: менің: сөз саптауымды: сыйдырды:
Все слова, которые я хотел сказать, высечены на этом вечном камне. Читай эти слова! Вы, тюркские беки и народ! Я писал это вместе с беками, которые были уже обмануты. Я привел мастеров от китайского императора, и приказал им высечь мои слова. Они вместили все мои суждения на камне.
All words which I wanted to say I have inscribed on this eternal stone. Read these inscriptions! You, Turkish people now and lords! With the lords who had already been deceived there I had inscribed. I get painters from the Chinese emperor, and ordered them to inscribe. They put all my words on the stone.
12
Tabγač: qaγanïŋ: ičreki: bedizčig: ïtï: aŋar adïnčïγ: barïq: yaraturtïm: ičin: tïšïn: adïnčïγ: bediz: urturtïm: taš toqïtdïm: köŋilteki: sabïmïn: /ul tašqa urturtïm: on oq: oγulïŋa: /аt atïŋa: tegi: körü: biliŋ: beŋgü taš: toqïtdïm:
Табғач-қытай: қағанның: ішкі: бәдізшіcі: «ытып» қатысты: оларға: ажарлы барық: жараттырдым: ішіне: тысына: ажарлы: бәдіз: ұрғыздым: тас тоқытдым: көңілдегі сап-сөзімді: / ол тасқа ұрғыздым: Он оқ ұлыңа:/ ат аттарыңа: тие: көр(іп): білің(дер). мәңгі тас: тоқытдым:
Дворцовые мастера китайского императора приняли участие. Я заставил их строить мавзолей. Они украсили внутреннюю и внешнюю сторону замечательными картинами и скульптурами. Они высекли все мои слова на камнях. Читайте это письмо и получите урок, все вы от моих потомков Десяти Стрел до рабов. Памятник
The court painters of the Chinese emperor took part. I got them to build an extraordinary mausoleum. They decorated the inside and outside with wonderful paintings and sculptures. They inscribed all my word on the stone, I had all the words in my mind recorded. See these inscriptions and get lessons, all of you from my On-Ok descendants to slaves. I had the memorial stone inscribed.
14
meni: edgü: körtečisin: ebiŋe: kirtečisin: buŋsuz: boltačïsïn: ......kisre: Tabγač: qaγanta: bedizči: kelürtim: ...sabïmï: sïmadï: ...ičreki: bedizčig: ïtï: aŋar: tašïγ: barïqïn: yaratdïm: ičin: tïšïn: adïnčïγ: barïq: urturdïm: ...
мені: игі: көргейсің:үйіңе: кіргейсің: мұңсыз болғайсың: ... кері кейін: Табғач-қытай: қағанда: бәдізші: келтірдім: ...сап-сөзімді сындырмады: ...ішкі: бәдізшіні: етті: әсем: тасты: барықты: жараттым: ішін: тысын: айшықты: барық: ұрғыздым: ...
прими меня во благо. Зайди в свой дом, не печалься. ... С юга писаря Табгачского(Китайского) кагана доставил. ... Дворцовые писари изготовили каменные строения, внутри и снаружи оформили красиво...
Admit me in the honor of… Enter your house, do not be sad… from the south I got Tabgach (Chinese) kagan’s clerk. … the clerks of the palace made stone buildings and inside and outside were beautifully decorated…
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.