TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Бөліктер
Таңба
Бітік оқу
Бітіктеу
Сөздік
Мәтін
Сабақтар
Дауысты
Қос дауыссыз
Дауыссыз үштіктер
Дара дауыссыз
Дыбыс тіркестері
Ерекшеліктер
Ерекшеліктер кестесі
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Дауыссыз үштік
Қатаң Таңба таңда
Жіңішке

Оқылуы
Жуан таңбалар қазақ тіліндегі қатаң сөздерде кездесетін қ /қы/ дыбысына сәйкес.
Таңбалану мысалдары,
() қаған деген сөздегі қ,
() құл деген сөздегі қ,
() қыз деген сөздегі қ.
Ажырату
Таңбалар бір сөзде қолданылуы мүмкін. Ескерткіш беттерінде таңбасы таңбасынан 3 есе, таңбасынан 10 есе көп кездеседі.
оқ таңбасы (садақтың оғы). көбінесе елдің, қаланың атауында қолданылады.
Мысалы, Қырғыз, Құрықан деген сөз.
  1. көбіне ақ немесе қа деген дыбысты береді.
  2. болса, таңбасымен бірге, кейде өзі құ, қо немесе ұқ, оқ деп дыбысталады.
  3. көбінесе қы немесе ық деген дыбысты беруге қолданылады.
Кейде таңбасы зы дыбысының маңайында қазақ тіліндегі ғы дыбысына сәйкес келеді ( қырғыз, азығы).
Орны
Таңбалар сөздің басында, ортасында және соңында кездесе береді.
Транскрипция
Транскрипцияда бұл үштік латынның q әріпімен белгіленеді.
Мысалы, [qaγan] қаған; [qul] құл; [qïz] қыз;
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.