TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  31 Жалпақ-Тас V
Анықтама Мәтін Сурет Сызба Өлшем

31 Жалпақ-Тас V

VIII-XI ғғ

Ескерткіш аталуы

Ялбак-Таш V

Табылған жері мен cақтаулы жері

Бұл бітік Жалпақ-Тас III-тен XIII-ке дейін белгіленген бітіктерімен бірге Жалпақ-Тас, I жазықтық, жоғарғы топ деп аталатын бетке қашалған.

Ескерткіштің сипаттамасы

И.Л.Кызласовтың тұжырымдауы бойынша Жалпақ тас III бірінші болып жазылған, бұдан кейін IV/VI, одан соң V, соңында VII жазылған болуы керек. Мәтін тігінен ортасы сәл иіліңкіреп жазылған. 10 таңбадан тұратын жол төменнен жоғары оқылады.

Ескерткіш өлшемі

Жолдың ұзындығы 15 см, таңба биіктігі 1,5-1,8 см және 2,4-3,7 см аралығында.

Ғылыми зерттеулері

Алғаш В.М.Наделяевым580 в 1990 ж зерттеді. В.Д. Кубарева пен Э. Якобсон 581 жариялағанда жазба біраз қателіктермен берілді. Дәлірек жаңғыртпасын, мәтіндік зерттеуін И.Кызласовым 579 517 жасады.

Наделяевтың аудармасы: Возьми себе драгоценности, скот (букв.коня), скарб!

Кызласовтың аудармасы: Обретённый мой Отец, снизойдите (до меня)!

Толық мәтінді деректер
1.Кочеев В.А. Свод древнетюркских рунических памятников Горного Алтая. Горно-Алтайск: АКИН, 2006. – 52 с.
2.Кызыласов И.Л. Новости тюркской рунологии. Выпуск 1. Енисейские надписи на горе Ялбак-таш (Горный Алтай). - М.: 2003, - 112 с.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.