TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Этномәдени сөздік
[Yolluγ qaγan] Йоллұғ қаған
Yolluγ qaγan > Йоллұғ қаған ( ? - ? ж.). «Жолды тегін, Жолы жақсы тегін». Қағандық атағы: Йоллық қаған. Өз аты:.? Ұйғыр этносаяси бірлестігінің Ел етміш Білге қағанның (747- 759 ж) екінші бітіктасы мәтінінде : « Jolluγ qaγan, /Tоrïyan qaγan ?/ , Bumïn qaγan: üč qaγan olurmïš: eki jüz yïl olurmïš - Йоллұқ қаған, /Торыйан қаған?/, Бұмын қаған: үш қаған отырған:екі жүз жыл отырған» (16-жол) деп кездеседі. Демек Бұмын қағанның арғы атасы қытай деректеріндегі T’u-kűe No-tu-lu schad > Түрік Нодулу шад (// Түрік Йоллұқ шад?) болу керек.
Мәлімет қорынан қара
Мына ескерткіштерде осы сөз кездеседі
Ел Етміш Білге қағанның (Тариат//Тэрх) екінші бітіктасы
16

).....Jolluγ qaγan(Torïjan qaγan? (218)(Bumïn qaγan: üč qaγan olurmis: eki jüz jïl olurmiš

......Йоллұқ қаған/Торыйан қаған?/ Бұмын қаған:үш қаған отырған: екі жүз жыл отырған:
Этномәдени сөздікпен қатар Түрік бітік мәтін қорында көне түрік-қазақ сөздігі бар.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.