TҮРІК БІТІК
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті
қазрусeng
Iздеу:
Қайда:
Басы Ескерткіш Үйреткіш Сөздік Көмек
Бөлімдер
Көне түрік бітіктер
Түрік бітік үйреткіш
Этномәдени сөздік
Дерек көздері
Көмек
Контакт
Ескерткіш түрі
Орхон
Енисей
Талас
Тұрпан
Алтай
Қазақстан
Ферғана
Деректер
Таңбалар
Сөздік
Іздеу
Карта
Мұражай жәдігерлері
Мақалалар
Әдебиеттер
Шрифт қолдау
Сайт картасы
  Этномәдени сөздік
[Oγuz] Оғұз
«Оғыздар». Түрік тектес көшпелі ру-тайпалардың жалпы атауы.
Мәлімет қорынан қара
Мына ескерткіштерде осы сөз кездеседі
Ел етміш (Білге атачым) Йабғұның ғұрыптық кешенi және бiтiктастары
6
Тәңірiкен: ге: iсiн: бердiң: дей: жарылқады: шад ат/ағ/ын: сонда: берген: (кез) болғанда: Тоғыз: Оғұз: ат ег (ат көлiктi): жау едi: бедкү(ұсақ): едi: Тәңiрікен: жор...

Teŋіriken: ke: isig: bertim: tejin: yarïlqamïš: sad atïγ: anta: bermiš: boltïqda: Toquz: Oγuz: at eg: yaγï ermiš: bedkü: ermiš: Teŋіriken: yor...

Күлтегiн ғұрыптық кешені және бiтiктасы
22

anča: qazγanmïs: etmis: Еlіmiz: törümіz: erti: Türük: Oγuz: begleri: budun: esidiŋ: üze Teŋіri: basmasar: asraJer: tilinmeser: Türük: budun: Еliniŋ: törüsün: kim: artatï /udаč...ï: Türük: budun: ert...z:/

сонша: қаз тұрғызған: еткен: еліміз: төре(лігі)міз: еді: Түрік: Оғыз: бектері бүтін (халық): естің(дер): Үсті Тәңірі: баспаса: Асты Жер: тілінбесе: Түрік: бүтін(халық): Елін: төресін: кім: артқызады(күшейтеді): /...Түрік: бүтін (халық): еді.../
Бiлге қаған ғұрыптық кешені және бітіктасы
23

kelti: budunïγ: igіdejin tijin: jїrїγaru: Oγuz: budun: tapa: ilgerü: Qïtan: Tatabï: budun tapa: bergerü: Tabγač: tapa: eki jegirmi: süledim: /süŋüš/ süŋüšdüm: аnta kisre: Teŋіri: yarïlqaduq: üčün: qutum: ülügüm: bar üčün: ölüteči: budunïγ: tirigerü: igitim: yalaŋ budunïγ: tonlïγ: qïltïmčïγaň: budunïγ: bay qïltïm:

келді: бүтін (халық)ты: игі етейін дейін: арғы қарай: Оғыз: бүтін (халық): таман: ілгері: Қытаң: Татабы: бүтін (халық) таман: бергі қарай: Табғач: таман: екі жиырма (12): сүңгіледім: / сүңгілес/ сүңгілестім (соғыс жасадым): сонда кері кейін: Тәңірі: жарылқадық: үшін: құтым: үлесім:бар үшін: өлермен: бүтін (халық)ты: тірілте: жеткіздім: жалаң бүтін (халық)ты: тонды: қылдым: шығай: бүтін (халық)ды: бай қылдым:
Тұнық-ұқ ғұрыптық кешені және бiтiктасы
12

termez: ol sabïγ: esidip: tün:udusïqïm: kelmedi: küntüz: olursïqïm kelmedi: anta ötrü: qaγanïma ötüntüm: anča ötüntüm: Tabγač: Oγuz: Qïtañ: bu üčegü: qabsar:

дедiмiз: ол сап-сөздi: есiтiп: түн: ұйықтағым келмедi: күндiз: отырғым келмедi: сонда өткізіп: қағаныма: өтiндiм: сонша өтiндiм: Табғач: Оғұз: Қытаң: бұ үшеуi: қапсырар(айқасып):
Ел Етмiш Бiлге қаған (Мойын-чұр) ғұрыптық кешенi және бітіктастары
32

Bir yegirminč ...čdïm...budunïŋa // kirtim: Irelünte: Talïqïmta: yetdim šanuqï: Tabγačdaqï: Oγuz: Türük: tašïqmïš: anta: qatïlmïš: anta begler:....

Бір жиырманшы...шанышдым ...бүтін (халыққа) //кірдім: Ірелүнте: Талықымда: жеттім: ?: Қытайдағы: Оғыз: Түрік: тасыған: сонда: қатысып: сонда бектер... ...
Этномәдени сөздікпен қатар Түрік бітік мәтін қорында көне түрік-қазақ сөздігі бар.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


Ескерткіш Үйреткіш Этномәдени сөздік Жәй сөздік Деректер Іздеу Көмек Контакт
қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.