қазрусeng
:
:
  3-4 Бичикту-Бом II

3-4 Бичикту-Бом II

VIII-X ғғ


Бичикту-Бом II/1, Бичикту-Бом II/2


Оңғыдай ауданындағы Бичикту-Бом ауылының оңтүстік маңынан табылған. 1970 жылдары Горно-Алтайск қаласына әкетілген.

Қазір Алтай республикасының А.В.Анохин атындағы Ұлттық музейінде сақтаулы. Бичикту-Бом II/1 инв.№ 10354/1, Бичикту-Бом II/2 инв.№ 10354/2.


Жұқа сланец тақтаның бетіне бітіктелген. «Древнетюркский словарь» бойынша индексі - А8526. Ғылыми зерттеулерде Бичикту-Бом II/1 және Бичикту-Бом II/2 деп қарастырылады.

Бичикту-Бом II/1 тігінен қашалған екі қатар жолдан тұрады. Бірінші жолда 6, екіншісінде 5 таңба бар.

Бичикту-Бом II/2 тігінен қашалған 9 таңбадан тұратын 1 жол.


Бичикту-Бом II/1: жоғарғы жолдың ұзындығы 7,4 см, төменгі жолдың ұзындығы — 6 см; Бичикту-Бом II/2: жолдың ұзындығы 9 см, таңбалардың биіктігі 2-2,5 см.


1950 жылдардың соңында табылған. Табылған орнында 1964 ж К.Сейдакматов 524 зерттеді. Э.Р.Тенишев, Д.Д.Васильев, А.С.Суразаков, И.Л.Кызласов525, В.А.Кочеев 523 (3-ескерткіш) зерттеу жұмыстарын жасады. Мәтіндің зерттеуін К.Сейдакматов, Э.Р.Тенишев, И.Л.Кызласов жасады.

Тастың жоғарғы бөлігіндегі жазудың мағынасы, Қызыласов бойынша:

«(Мой бог) предстань перед грешным мужем. (Это я написал)».

Тастың төменгі бөлігіндегі жазу: «(И) твоему сыну человеческому (явись)».

1.Кочеев В.А. Свод древнетюркских рунических памятников Горного Алтая. Горно-Алтайск: АКИН, 2006. – 52 с.
Электронды тарихи-мәдени қордың негізі "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасының "Шығыстану секциясы" Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институты тарапынан 2005 жарияланған "Қазақстан тарихы туралы түркі деректемелері" сериясының 2-томы "Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" Алматы: Дайк-Пресс. 2005, 252 б. +144 бет жапсырма" атты ғылыми еңбек болды. Ғылыми редакторлары: т.ғ.д., проф. М.Қ.Әбусейтова,
ф.ғ.д., проф.Б.Бұхатұлы.
Р.Б.Сүлейменов атындағы Шығыстану институтының директоры т.ғ.д., проф. Меруерт Қуатқызы Әбусейтоваға көрсеткен көмегі үшін алғыс білдіреміз.


қазрусeng
© Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университет.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитеті тапсырысы бойынша жүргізілген
"Жазба және этноархеологиялық деректемелер бойынша қазақ тілінің тарихи-мәдени ақпарат көздерін жасау" жұмысы шеңберінде жасалған.