TURK BITIG

Тарихи анықтама

VIII-IX ғ

Ескерткіш аталуы

«Уюк Аржан ескерткіші»

Табылған жері мен cақтаулы жері

Уюк өзені бойындағы Көктон шатқалында орнатылған екен.

1916 ж. А.В.Андриановтың ұйымдастыруымен Минусинск музейіне әкелінген. ММ инв. № 21

Ескерткіштің сипаттамасы

Аржандағы кіші қорғанның құрамдас бөлігі. Қола және көшпенділер заманына қатысты бұғытас (б.з.д. VII-VI ғғ).

Сұр жасыл сланец майда тастан жасалынған. Бұғытастың жоғарғы тұсында дөңгелек, үш сызық, ортаңғы тұсыда қару-жарақ пен таңба белгілер бар. Көне түрік мәтіні 2 жол болып төменнен жоғарыға қарай қашалған. Бұған қарама-қарсы қапталында екі кішігірім сызықты жарты ай мен көсеу секілді таңба қашалған.

Ескерткіш өлшемі

биіктігі - 2,40 м, ені - 0,49 м, қалыңдығы - 0,29 м.

Ғылыми зерттеулері

1888 ж. И.Р.Аспелин тапқан. 1906 ж. Гране зерттеген.

Қосымша мәлімет

Н.Базылхан "Көне түрік бітіктастары мен ескерткіштері (Орхон, Ениесей, Талас)" //"Қазақстан тарихы түркі тілді деректемелерде" атты сериясы бойынша. II том. - Алматы: Дайк-пресс, 2005. - Б.171.

Толық мәтінді деректер

Васильев Д.Д. Памятники тюркской рунической письменности азиатского ареала. //Советская тюркология, 1976. – № 1. – С.71-81.

Выпуск второй. (Табл. VI, XXVII, XXXVI, LIII, LXI, LXIII, LXXI-LXXXII. Съ двумя маршрутами Орхонской Экспедиціи) //Атласъ древностей Монголіи. Изданный по поручению Императорской Академіи Наукъ В.В.Радловымъ. //Труды Орхонской экспедиціи. – Санктпетербургъ, Типография Императорской Академіи Наукъ, 1892.